نخل مرداب یکی از محبوب‌ترین گیاهان خانگی و از اعضای خانواده گیاهان جگنی است. این گیاه بومی ماداگاسکار، شبه‌جزیره عربستان و شرق آفریقا بوده و در جنگل‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری مناطق مختلف جهان مثل آمریکای جنوبی، نیوزلند یا استرالیا نیز می‌شود. نخل مرداب فوق‌العاده زیبا و دوست داشتنی و عاشق آبیاری است؛ به‌طوری‌که آبیاری زیاد نه تنها به آن آسیبی نمی‌زند بلکه گیاه از آن لذت نیز می‌برد. اگر بین خانواده نخل نخل مرداب را برای خرید انتخاب کرده یا این گیاه را در خانه خود دارید، در ادامه با این مطلب از وبلاگ گل فروشی گُل‌سِتان همراه شده و از صفر تا صد روش نگهداری از نخل مرداب را یاد بگیرید.
فهرست مطالب:
- مشخصات کلی گیاه نخل مرداب
- روش نگهداری نگهداری از نخل مرداب
- روش تکثیر نخل مرداب
- سوالات پرتکرار شما در مورد نگهداری از نخل مرداب
مشخصات کلی گیاه نخل مرداب
- نام علمی: Cyperus alternifolius
- خانواده: جگنیان
- بومی: ماداگاسکار، شبه جزیره عربستان، شرق آفریقا
- نام‌های مرسوم: نخل مرداب، پنجه کلاغی
مطلب مرتبط: معرفی معروف‌ترین نخل های آپارتمانی و روش نگهداری از آن‌ها
روش نگهداری نگهداری از نخل مرداب
نخل مرداب گیاهی علف شکل، نیمه آبزی و بسیار سرسخت است. این گیاه می‌تواند بین 40 الی 120 سانتی‌متر رشد کرده و بسیار زیبا و پرپشت شود. برای نگهداری از نخل مرداب لازم است موارد زیر را رعایت کرده تا گیاهی همیشه سرحال و زیبا داشته باشید.
نور مورد نیاز برای نگهداری نخل مرداب
نخل مرداب ترجیح می‌دهد در محیطی روشن با نور زیاد زندگی کند، اما این نور باید غیرمستقیم باشد؛ چراکه نور شدید و مستقیم آفتاب در طولانی مدت می‌تواند باعث سوختن برگهای گیاه شود. بنابراین بهتر است محلی برای گیاه در نظر بگیرید که نور زیاد، اما غیرمستقیم باشد. ناگفته نماند که می‌توانید این گیاه را در نور مستقیم آفتاب قرار دهید، فقط به شرطی که از آفتاب مستقیم بعدازظهر در امان باشد و در بعدازظهر در سایه بماند. معمولا این گیاه می‌تواند نور مستقیم خورشید را برای کوتاه مدت تحمل کند، اما در طولانی مدت و نور شدید آسیب می‌بیند. در مورد نور گیاه گفتنی است که نور کم نیز می‌تواند باعث کند شدن رشد گیاه و کم‌پشت شدن آن شود.
بیشتر مطالعه کنید: روش آبیاری و نور مناسب گیاه آپارتمانی
دما و رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از نخل مرداب
در مورد دما و رطوبت مورد نیاز نگهداری از باید بدانید که این گیاه محیطی گرم و مرطوب را دوست دارد و دمایی بین 10 الی 22 درجه سانتی‌گراد برای این گیاه عالی است. درمقابل نخل مرداب از زندگی در هوای سرد و خشک آسیب می‌بیند و نمی‌تواند دمای کمتراز منفی 9 درجه سانتی‌گراد را تحمل کند؛ نخل مرداب در مقابل سرمازدگی مقاوم نیست و سرمازدگی می‌تواند باعث از بین رفتن و قهوه‌ای شدن برگهای آن شود.
آبیاری
همان‌طور که در مقدمه گفتیم نخل مرداب عاشق آبیاری است و آبیاری زیاد نه‌تنها به آن آسیبی نمی‌رساند بلکه گیاه از آن لذت نیز می‌برد؛ دلیل این موضوع این است که نخل مرداب گیاهی نمیه‌آبزی و در زیستگاه طبیعی خود کنار برکه‌ها و آبراه‌ها رشد می‌کند. پس چندان عجیب نیست که این گیاه برای رشد خود نیاز به آبیاری زیاد داشته باشد.
در مورد آبیاری نخل مرداب گفتنی است که می‌توانید گلدان گیاه را در سینی یا کاسه‌ای پر از آب قرار دهید و دیگر نگران آبیاری آن نباشید؛ چراکه این گیاه مشکلی با در آب ماندن و آبیاری زیاد ندارد و همین مساله، نگهداری از آن را بسیار راحت می‌کند.
خاک مناسب برای نگهداری نخل مرداب
نخل مرداب در خاک‌های معمولی گلدان به‌خوبی رشد کرده و سطح pH خاک آن نیز باید چیزی بین 5.5 تا 6.5 باشد. همچنین می‌توانید برای این گیاه خاکی غنی با ترکیب دو قسمت پیت ماس، یک قسمت ماسه و یک قسمت لوم بسازید. این خاک به‌خوبی رطوبت را درون خود حفظ کرده و برای نگهداری نخل مرداب بسیار عالی است. جالب است بدانید نخل مرداب را می‌توانید به‌جای خاک درون آب نیز نگهداری کنید.
کوددهی
در طول نگهداری از نخل مرداب برای رشد بهتر آن در طول فصل رویش می‌توانید هفته‌ای یکبار به آن کود بدهید. به‌این‌منظور کود استاندارد گیاهان خانگی انتخابی مناسب است.
هرس کردن
یکی از نکات مهم در نگهداری از نخل مرداب، هرس کردن درست و به‌موقع آن است؛ چراکه این گیاه سرعت رشد و گسترش زیادی دارد و در صورتی که از آن غافل شوید ممکن است تمام فضای باغچه شما را اشغال کند. همچنین باقی ماندن برگهای ضعیف یا مرده روی گیاه می‌تواند باعث ضعیف شدن یا مرگ آن شود، بنابراین باید برگهای مرده یا تغییر رنگ یافته را نیز از روی گیاه هرس کنید.
بیشتر مطالعه کنید: آموزش مرحله به مرحله تکثیر برگ انجیری و نکاتی در مورد هرس کردن آن
تعویض گلدان در طول نگهداری از نخل مرداب
اگر نخل مرداب خود را درون گلدان کاشته‌اید تقربیا سالی یکبار باید گلدان آن را تعویض و با گلدان بزرگتری جایگزین کنید تا گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد. ضمن اینکه لازم است همزمان با تعویض گلدان خاک آن را نیز تعویض کنید. برای این کار کافی است گلدانی با اندازه یک سایز بزرگتر انتخاب کرده و خاک تازه‌ای برای گیاه فراهم کنید. سپس گیاه را از گلدان قدیمی خود خارج کرده و خاک و کثیفی‌های اطراف ریشه را به‌دقت تمیز کنید. درنهایت گیاه را به گلدان با خاک جدید منتقل کنید.
درنظر داشته باشید در صورتی که گلدان گیاه تعویض نشود، ریشه گیاه فضای کافی برای رشد را نخواهد داشت و رشد آن متوقف می‌شود، پس برای رشد مداوم نخل مرداب حتما حواستان به تعویض به‌موقع گلدان آن باشد.
گل‌دهی
نخل مرداب از تیر تا اوایل مهر گل‌هایی سبز رنک می‌دهد که به‌صورت خوشه‌ای در لبه برگها و در بین برگک‌ها رشد می‌کنند. این گل‌ها در نوع خود زیبا هستند و پس از مدتی و بعد از طی کردن دوران بلوغ، قهوه‌ای می‌شوند. در مورد گل‌های نخل مرداب باید درنظر داشته باشید که گل‌های این گیاه دلیل جذابیت این گیاه نبوده و بیشتر برگهای سبز و چتری آن هستند که جلوه زیبایی به آن داده‌اند.
بیماری‌ها و آفات در طول نگهداری از نخل مرداب
یکی از مهم‌ترین آفاتی که در طول نگهداری نخل مرداب آن را تهدید می‌کند، کنه‌های تارعنکبوتی هستند. این حشرات می‌توانند در زیر برگهای گیاه شروع به تکثیر شدن کرده و شیره گیاه را بنوشند. کنه‌های تار عنکبوتی از خود ردی سفید رنگ مثل تار عنکبوت به جا می‌گذارند و در صورتی که کنترل نشوند به‌سرعت گیاه را از بین خواهند برد. اگر کنه‌های تارعنکبوتی به نخل مرداب شما حمله کردند برای خلاصی از دست این حشرات می‌توانید از اسپری روغن نیم استفاده کنید.
سمی بودن یا نبودن نخل مرداب
تا به امروز گزارش خاصی از ایجاد مسمومیت از طریق خورده شدن برگهای نخل مرداب وجود نداشته است، اما در هر صورت این گیاه به‌عنوان گیاهی با درجه مسمومیت کم طبقه‌بندی می‌شود. متخصصان می‌گویند خورده شدن برگهای این گیاه می‌تواند باعث ایجاد اسهال یا استفراغ شود؛ بنابراین بهتر است این گیاه را از دسترس حیوانات خانگی و کودک خود دور نگه دارید.
روش تکثیر نخل مرداب
این گیاه را می‌توانید به روش‌های کشت بذر، تقسیم ریشه یا قلمه زدن تکثیر کنید.
تکثیر نخل مرداب از طریق کاشت بذر
برای تکثیر از طریق کاشت بذر کافی است، بذرهای گیاه را درون خاکی مرطوب بکارید و به طور مرتب آبیاری کنید تا خاک گیاه همیشه مرطوب بماند و خشک نشود. بعد از چند هفته می‌توانید جوانه‌های تازه گیاه را مشاهده کنید.
تکثیر نخل مرداب از طریق تقسیم ریشه
تکثیر نخل مرداب از طریق تقسیم ریشه کاری ساده است. برای این کار گیاه بالغ را از درون خاک خارج کنید. سپس با چاقویی تیز و تمیز توپی ریشه را به چند قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را جداگانه درون خاک بکارید. توجه کنید که هر قسمت به اندازه کافی ریشه و ساقه داشته باشد و گیاه را بیش‌ازحد کوچک نکنید.
تکثیر نخل مرداب از طریق قلمه زدن
تکثیر نخل مرداب از طریق قلمه زدن ساده‌ترین و موثرترین روش است و خیال شما از موفقیت‌آمیز بودن نسبت به دو روش یاد شده تا حد زیادی راحت خواهد بود. به‌این‌منظور کافی است یک ساقه سالم و قوی را انتخاب کنید و حدود 10 سانتی‌متر از آن را ببرید. سپس برگهای نیمه پایینی ساقه را به‌طور کامل هرس کنید و ساقه را درون آب قرار دهید. بعد از چند هفته قلمه‌ها ریشه داده و رشد جدید گیاه را مشاهده خواهید کرد. در آن زمان اگر ریشه‌ها به اندازه کافی بزرگ شده باشند، می‌توانید قلمه‌ها را به گلدان منتقل کنید.
در این مطلب سعی کردیم همه آنچه درباره گیاه نخل مرداب، تکثیر و نگهداری آن در خانه لازم است بدانید را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، می‌توانید سوالات خود را از طریق مشاوره آنلاین گل و گیاه گُل‌سِتان استفاده نمایید. کارشناسان باتجربه گیاه‌پزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی می‌کنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، می توانید از خدمات باغبانی گُل‌سِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.
سوالات پرتکرار شما در مورد نگهداری از نخل مرداب
این گیاه بهترین عملکرد خود را در محیطی روشن با نور غیرمستقیم دارد. معمولا این گیاه می‌تواند نور مستقیم خورشید را برای کوتاه مدت تحمل کند، اما در طولانی مدت و نور شدید آسیب می‌بیند. همچنین نور کم نیز می‌تواند باعث کند شدن رشد گیاه و کم‌پشت شدن آن شود.
نخل مرداب در طبیعت اصلی خود معمولا در کنار برکه‌ها یا آبراهه‌ها رشد می‌کند بنابراین گیاهی است که آب زیادی را طلب می‌کند و با خاک خیس مشکلی ندارد. در واقع هرچه‌قدر به این گیاه آب بدهید مشکلی برای آن ایجاد نمی‌شود؛ تاجایی که حتی می‌توانید گلدان گیاه را در سینی یا کاسه آب قرار دهید تا همیشه خیس و مرطوب بماند.
نور نامناسب دلیل اصلی زرد شدن برگهای نخل مرداب است. این گیاه به نوری زیاد و کامل نیاز دارد، اما نور مستقیم خورشید می‌تواند در طولانی مدت به آن آسیب زده و برگهای آن را بسوزاند؛ این مشکل خود را با زرد شدن نشان می‌دهد. از سوی دیگر نور کم نیز می‌تواند گیاه را پژمرده و ضعیف کرده و باعث ریزش برگهای آن شود.
همان‌طور که گفتیم این گیاه علاقه زیادی به آب دارد و قهوه‌ای شدن برگهای آن نشانه‌ای از کم آبی است. درصورتی که خاک این گیاه کمی خشک شود، گیاه آسیب می‌بیند و لبه برگها شروع به قهوه‌ای شدن خواهند کرد. ضمن اینکه این قهوه‌ای شدن در طول زمان به بقیه برگها سرایت می‌کند. بنابراین مراقب باشید خاک گیاه حتی به میزان کم نیز خشک نشود.
تا به امروز گزارش خاصی از ایجاد مسمومیت از طریق خورده شدن برگهای نخل مرداب وجود نداشته است، اما در هر صورت این گیاه به‌عنوان گیاهی با درجه مسمومیت کم طبقه‌بندی می‌شود. متخصصان می‌گویند خورده شدن برگهای این گیاه می‌تواند باعث ایجاد اسهال یا استفراغ شود؛ بنابراین بهتر است این گیاه را از دسترس حیوانات خانگی و کودک خود دور نگه دارید.
خوب بوداماسوال من اینه نخل مرداب توخاک باشه بهتره یاتوآب
دوست گُل‌سِتانی سلام
نخل مرداب رو بهتر هست در خاکی با زهکشی بالا بکارید
خاکی شبیه خاک اطراف مرداب و تالاب ها
سلام. بین برگهای نخل مرداب من نزدیک به مرکز شاخه، تارعنکبوت تنیده شده و حالتش مثل نشانه هایی که برای کنه عنکبوتی گفتید نیست. کامل بین برگها تار تنیده شده. این آفته؟ باید چکار کنم؟
دوست گُل‌سِتانی سلام
اگر روی این تارها جانوران ریز نارنجی تا قرمز رنگ ریزی هستش بله کنه تار عنکبوتی هست و باید از یک کنه کش مناسب استفاده کنید
ولی اگر این جانوران وجود ندارد فقط کافیه تارهارو با دستمال نمدار از بین گیاه بردارید و نیاز به سمپاشی نیست
سلام مرسی بابت راهنمایی عالیتون .ایا میشه گیاه را داخل اکواریوم پلنت کاشت طوری که ساقه داخل و برگها بیرون باشه
دوست گُل‌سِتانی سلامد
خیر ساقه گیاه باید در هوا آزاد باشه نه در آب
دوست گُل‌سِتانی سلام
خیر ساقه های گیاه باید بیرون از آب باشه
من چند تا نخل مرداب رو توی آب ریشه دار کردم حدودا چهل روزه الان میتونم توی خاک بکارم ؟واگه بخوام تو آب نگه داری کنم میشه؟
دوست گُل‌سِتانی سلام
بهتر هست نخل مرداب رو بعد از ریشه دار شدن در یک خاک سبک با زهکش بالا بکارید
بله در داخل آب هم می تونید از اون نگهداری کنید فقط باید به نیاز های غذایی گیاه توجه بشه
ببخشید بونسای من کراسولا هست میشه ازش در نور چراغ نگه داری کرد
دوست گُل‌سِتانی سلام
اگر منظورتان از چراغ، لامپ های رشدی مخصوص گیاه هست بله می تونید ولی خوب نور طبیعی بهتر هست
سلام ممنون از مطالب خوبتون گل مرداب من الان برگهاش زرد شده چکارش کنم که دوباره سبز بشن ایا لازمه که بکنمشون یا بذارم بمونه خودش دوباره سبزمیشه چون الان دوتاش زردشده و زشت کرده گلدونم رو البته من توی ظرفربزرگ اب گذاشتمش فقط لطف کنید چکار کنم زدریش برطرف بشع
دوست گُل‌سِتانی سلام
در درجه اول بهتر هست که گیاه رو در یک خاک سبک بکارید تا مواد غذایی از طریق خاک در دسترس گیاه قرار بگیرد
ولی اگر داخل آب نگهداری می کنید حتما هر ۳-۲ روز یکبار آب گلدان باید عوض بشه و هفته ای یکبار گلدان کامل شسته و ضعفونی بشه تا باعث تجمع عوامل بیماری زا در گیاه نشه
دلایل زرد شدنش هم با توجه به مواردی که گفتم متفاوت هست ولی در مرحله اول برگ های زرد رو جدا و با قارچکش گیاه رو سمپاشی کنید
سلام بزرگوار من نخل مردابم رو تو شنای ریز دریایی گذاشتم و کنارش ماهی زبرا….یه هفتست این کارو کردم و مشکلی تو رشدش نمیبینم.فقط می‌خوام بدونم چکار کنم رشد گیاهان بیشتر بشه
دوست گُل‌سِتانی سلام
برای رشد بهتر باید از کود استفاده کنید ولی چون در گلدان گیاه از ماهی نگهداری می کنید برای ماهی ها مضر هست.
ما نخل مرداب داریم ولی سر شاخه های نصفش زرد شده ؟؟ می شه بگین چیکار کنیم
دوست گُل‌سِتانی سلام
شرایط نگهداری گیاه به چه صورت هست؟
آبیاری، نور، کودهی و….؟
سلام میشه کاملاًدر اب نگهداریش کرد
دوست گُل‌سِتانی سلام
بله می تونید ولی بهتر هست در خاک های سبک و باتلاقی مانند کاشته شود.
سلام . من سه ساله نخل رو دارم و قد نخل حدود ۱۷۰ سانت هست و رشد خوبی داره ، نور و آبیاری هم خوب هست . فقط مشکل زرد شدن یک سانت از نوک برگها هست . دلیلش چی هست ؟ آبپاشی به گیاه هم میکنم حتی از بالای برگ مجدد جوونه میزنه 😀
همراه گُل‌سِتانی سلام
گیاه باید از نزدیک بررسی بشه بدون دیدن عکس گیاه نمیشه نظر کارشناسی دقیقی داد
ولی با توجه به توضیحات شما به نظر میاد که گیاهتون کمبود مواد غذایی دارد.
سلام ممنون از سایت خوبتون رشد نخل مرداب چقدر است سریع رشد میکنه یا دیر؟
همراه گُل‌سِتانی سلام
اگر شرایط نگهداری گیاه فراهم باشد بله تقریبا رشد نسیتا خوب و سریعی دارد.