معرفی بگونیا رکس
بگونیا رکس یک گیاه نیمه گرمسیری و چندساله است که معمولا در گلدان و به عنوان یک گیاه آپارتمانی نگهداری می‌شود.
گونه‌هایی که به صورت گسترده در سراسر جهان از بگونیا به فروش می‌روند، گونه‌هایی تغییر یافته از بگونیای آسیای شرقی هستند.
از میان تمام انواع بگونیا، بگونیا رکس یکی از زیباترین گیاهان است. گاهی به آن بگونیای نقاشی شده یا بگونیای برگ فانتزی نیز گفته می‌شود.
برگهای بگونیا رکس معمولا پهن و بزرگ است (حدود 12 سانتی‌متر) و به زیبایی با رنگهای مختلفی از خانواده سبز، قرمز، نقره‌ای و حتی بنفش تزیین شده اند.
این گیاه بخاطر برگهای جذاب خود تکثیر می‌شود. بگونیا رکس برگهای رنگارنگ قلبی شکل دارد که جلوه ویژه ای به محیط داده و از گیاهانی است مقاوم که به مراقبت چندانی نیاز ندارد. فقط نور غیرمستقیم خورشید و گه گاهی هم هرس کردن برای بگونیا کافی است.
بگونیا شکوفه هم دارد اما چون ریز هستند، معمولا باغبانان آنها را از گیاه جدا می‌کنند تا برگها بهتر خودنمایی کنند. بعضی از انواع رکس در طول زمستان به خواب زمستانی فرومی‌روند.
اگر به این نوع گیاهان علاقه دارید مطلب گیاهان آپارتمانی مقاوم رنگی را مطالعه کنید.
با گُل‌سِتان همراه باشید تا روش نگهداری گیاه بگونیا رکس را بدانید.
شرایط نگهداری
نور
همانطور که گفتیم شکوفه بگونیا رکس خیلی قابل توجه نیست به همین علت بهتر از سایر انواع بگونیا میتواند نور کم را تحمل کند.
لامپهای فلوئورسنت نیز می‌توانند نیاز رکس را به نور برطرف کنند.
یکی از مناسب‌ترین مکان‌هایی که میتوانید بگونیا را در آن قرار دهید، نزدیکی یک پنجره شرقی/غربی در خانه است. بگونیا در چنین مکانی به خوبی و بدون آسیب نور کافی خورشید را دریافت می‌کند.
اگر در مکانی زندگی می‌کنید که بهار و تابستان خیلی گرم نیست، نزدیک یک پنجره نورگیر شمالی هم جای خوبی برای بگونیاست.
هر هفته گلدان گیاه را بچرخانید تا تمامی بخشهای آن به طور یکسان نور خورشید را دریافت کنند. اگر هم در کمبود نور طبیعی هستید، میتوانید از لامپهای فلوئورسنت کمک بگیرید. بگونیا به خوبی تحت این نور رشد کرده و بدین ترتیب انتخابهای بیشتری برای نگهداری در منزل برای شما فراهم می‌کند.
اگر لبه برگها قهوه‌ای شده و حالتی سوخته مانند پیدا کردند، یعنی بگونیا بیش از حد به پنجره نزدیک است. اگر هم رشد نامتعادلی داشت و برگهای آن بیش از حد بلند شده و به سمت نور متمایل شدند، یعنی نور دریافتی برای آن کم است.
دما
بگونیا رکس در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد به خوبی عمل می‌کند. رشد آن با کاهش دما و رسیدن آن به زیر 14 درجه متوقف می‌شود بگونیا هوای سرد را دوست ندارد.
آبیاری
تشخیص اینکه گیاه چه زمانی به آبیاری نیاز دارد تقریبا ساده است. اگرچه احتمالا نیاز گیاه به آبیاری هفتگی است، بخصوص در طول فصول رشد. به خاک گلدان نگاه کنید و اگر سطح آن خشک شده بود، آن را تا حدی آبیاری کنید که مقدار اضافی از طریق حفرات زه‌ک شی زیر گلدان خارج شود.به طور معمول در فصل‌های گرم حدودا هر سه روز یکبار و در فصل‌های سرد‌تر با فاصله بیشتر می‌توان این گیاه را آبیاری کرد.
آبی که به بگونیا داده می‌شود بهتر است املاح زیادی نداشته باشد و از آبی مانند آب باران، آب مقطر یا آبی که برای چند ساعت استراحت کرده استفاده شود.
فراموش نکنید که اگر همیشه خاک گیاه را مرطوب نگه دارید سبب پوسیدگی آن شده و در مقابل اگر مدام آن را تشنه آب بگذارید، دچار پژمردگی خواهد شد.
زرد و یا قهوه ای شدن برگ ها نشانه ی آبیاری بیش از حد است.
اگر از زیرگلدانی برای گیاه استفاده می‌کنید، پس از اینکه تمام آبهای اضافی در زیرگلدان جمع شدند؛ آن را خالی کنید. همچنین میتوانید زیرگلدانی را با سنگریزه پر کنید تا آب اضافی توسط آنها جذب شده و گیاه از حالت خیسی نجات پیدا کند. در عین حال رطوبت آن حفظ شده و مقداری از آن به هوای محیط داده می‌شود.
سعی کنید آب را فقط بر روی خاک بریزید و برگها را خیس نکنید، تا به این ترتیب از ابتلای گیاه به بیماری‌های مختلف جلوگیری کنید. اگر در آغاز روز گیاه را آبیاری کنید، برگها زمان کافی برای خشک شدن تا قبل از رسیدن به افت دمای شب را پیدا می‌کنند.
در طول زمستان گیاه در حالت رشد فعال خود نیست. در نتیجه باید میزان آبیاری را به دو یا سه هفته یکبار کاهش دهید.
خاک و کوددهی
خاک متخلخل، سبک و دارای زه‌کشی مناسب برای بگونیا ایده‌آل است.
بهترین ترکیب برای بگونیا، خاکی شامل مقدار زیادی از پرلیت، الیاف و سایر ترکیبات سبک کننده است.
خاک با پایه ذغال سنگ برای بگونیا بهتر است. اگر نتوانستید چنین خاکی پیدا کنید، از ترکیب چندمنظوره مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
ما خاک گلدان را برای بگونیا توصیه نمی‌کنیم، چون سنگینتر از ترکیبات گلدانی است و تمایل شدیدی به حفظ رطوبت دارد. در نتیجه هوا به خوبی در خاک جریان نداشته و سبب پوسیدگی و فاسد شدن ریشه می‌شود.
همزمان با آغاز مجدد رشد گیاه در بهار کودی چندمنظوره، حلال در آب و مخصوص گیاهان آپارتمانی را انتخاب کرده و آن را با یک چهارم قدرت توصیه شده به گیاه اضافه کنید. در این مدت، هر دو هفته یک بار این کار را تکرار کنید.
همچنین میتوانید از کودهای چندمنظوره با رهایش آرام استفاده کنید. در این صورت باید هر سه ماه یکبار کوددهی را تمدید کنید.
با رسیدن پاییز و یا اوایل زمستان به دلیل ورود گیاه به دوران خفتگی، روند کوددهی را قطع کنید.
توصیه می‌کنیم هر سه الی چهار ماه یک بار، خاک گیاه را به خوبی با آب تمیز و تازه بشویید. این کار نمک‌هایی را که به دلیل کوددهی در خاک انباشه‌شده‌اندف شسته و خاک را سبک می‌کند.
هرس کردن
اگر بگونیا را به عنوان گیاهی چند ساله نگهداری می‌کنید هرس کردن کاری لازم برای آن است. بعد از پایان گلدهی باید شاخه‌های گیاه را تا یک سوم کوتاه کنید.
در طول سال نیز میتوانید برای شکل دادن به گیاه، شاخه‌های لازم را هرس کنید. برخی از انواع بگونیا در زمستان گل می‌دهند بنابراین باید هرس کردن آنها را به فصل بهار موکول کنید. هیچ‌گاه بگونیا را در زمان گلدهی هرس نکنید زیرا گیاه برای تامین انرژی و نگهداری گل‌هایش به تمام برگها و شاخه‌ها نیاز دارد.
مراقبت در زمستان
اگر بگونیای خود را در خارج از خانه و در باغچه نگهداری می‌کنید در طول زمستان باید آن را از خاک خارج کنید و درون یک دستمال کاغذی یا روزنامه بپیچید سپس آن را درون یک جعبه و در مکانی تاریک و خنک نگهداری کنید تا در فصل بعدی دوباره بکارید.
اما اگر بگونیای خود را در گلدان نگهداری می‌کنید میتوانید در طول زمستان آن را درون خانه و در دمای معمولی اتاق نگهداری کنید. فقط به خاطر وجود وسایل گرمایشی باید مراقب خشکی هوای داخل منزل باشید و سعی کنید اطراف گیاه را کمی مرطوب نگه دارید.
سمی بودن
این گیاه حاوی کلسیم اگزالات است، ترکیبی که برای سگها و گربه‌ها سمی است.
ین سمیت هنگامی مشکل ساز می‌شود که حیوانات گیاه را خورده باشند بخصوص بخشهای زیرین و موجود در خاک آن را.
عوارض خوردن بگونیا رکس به صورت نارسایی کلیوی، خروج بی اختیار بزاق دهان و تهوع ظاهر می‌شود. پس بگونیا را در مکانی دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
حرف آخر
در این مطلب سعی کردیم همه آنچه در مورد روش نگهداری گیاه بگونیا رکس لازم است بدانید را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، میتوانید سوالات خود را از طریق ارتباط با مشاوره گیاه پزشکی گُل‌سِتان مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاه‌پزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی می‌کنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، می توانید از خدمات باغبانی در محل گُل‌سِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.
سوالات پرتکرار درمورد بگونیا
این گیاه برای گلدهی نیاز به مراقب خوب و کامل دارد. برای اینکه بگونیا بتواند گل بدهد باید نور کافی، آب مناسب و دمای مطبوعی را برای آن فراهم کرد. گلدهی در گیاهان کاری سخت و انرژی‌بر است و در صورتی که گیاه نتواند انرژی لازم را کسب کند برای گلدهی ضعیف می‌شود و توانایی خود را از دست می‌دهد.
محیطی نورگیر ولی با نور غیر مستقیم، دمای معمول اتاق و آب‌دهی اصولی میتواند بگونیای شما را مجبور به گلدهی کند.
دلیل اصلی ریزش برگهای بگونیا و پوسیده شدن آن آب‌دهی زیاد است. ساقه‌های بگونیا توانایی ذخیره آب را در خود دارند بنابراین به شدت نسبت به آبیاری زیاد و رطوبت زیاد حساس هستند و از آن آسیب می‌بینند. آبیاری زیاد می‌توانداین ساقه‌ها را متورم‌تر کند و باعث نرم شدن آن شود که در نتیجه برگهای گیاه شروع به ریزش می‌کند.
یکی از دلایل اساسی در قهوه‌ای شدن لبه برگهای بگونیا، خشکی بیش از حد است. این گیاه به محیطی مرطوب نیاز دارد و از خشک بودن بیش از حد خاک یا محیط اطراف آسیب می‌بیند. تامین رطوبت کافی مخصوصا در فصل زمستان که وسائل گرمایشی روشن است، برای گیاه میتواند از قهوه‌ای شدن برگهای بگونیا جلوگیری کند.
مهم‌ترین دلیل زرد شدن برگهای بگونیا آب‌دهی بیش از حد است. در صورتی که به گیاه بیش از حد آب بدهید یا اجازه دهید که گیاه با آب جمع شده در زیر گلدان در تماس باشد برگهای آن زرد خواهد شد. خیس ماندن بیش از حد خاک میتواند باعث پوسیدگی ریشه و ضعف گیاه در جذب آب کافی شود که باعث زرد شدن برگهای آن خواهد شد.
نور بیش از حد و مستقیم نیز میتواند باعث زرد شدن بگونیا شود. در صورتی که گیاه بیش از حد و طولانی مدت در نور مستقیم و شدید خورشید باشد دچار آفتاب‌سوختگی و زرد شدن برگها می‌شود.
اولین قدم برای پر پشت‌تر شدن بگونیا هرس کردن شاخه‌های نامرتب و بی نظم است. اگر گیاه شما جوان و کوچک است میتوانید با چیدن برگهای کوچک و جوان آن میتوانید گیاه را مجبور کنید که رشد جدید و بیشتری انجام دهد و به این صورت گیاه شما متراکم‌تر می‌شود.
سلام ما یه گل بگنیای رکس به رنگ زرشکی و نقره ای داریم که برگ هاش پژمرده شدن دلیلش چی می تونه باشه؟
سلام
عدم رطوبت محیطی و همچنین آبیاری کم میتواند سبب پژمردگی برگهای گیاه شود.
من حدود هفته پیش این گیاه و خریداری کردم تو اتاق بود آب رو به اندازه و به موقع میدادم اما برگهاش پلاسیده و لکه آیی شد و و میوفتن،فک کردم شاید بخاطر سرمای کولر باشه،الان پشت یه پنجره جنوبی خونس و بهش وقتی آب میدم ک خاکش خشک شده باشه،بنظرتون زنده میشه حالش خوب میشه؟اخه یه گیاه دیگه هم تو همین حاله
سلام،
گیاه بگونیا رکس خیلی به رطوبت خاک حساس است به همین علت سریع دچار بیماری قارچی خواهد شد. بنابراین شما با برنامه آبیاری منظم و ایجاد رطوبت محیطی بوسیله اسپری کردن آب میتوانید به شاداب شدن گیاه کمک کنید.
سلام من گیاه بگونیا رکس خریداری کردم گلدونشو پنج روز پیش عوض کردم الان متوجه شدم حاشیه برگها لیچ افتاده و مثل نخل شامادورا انگار سبز خشکی شده دلیلشو نمیدونم وقتی جابجا کردم قارچکش به خاک و بدنه گیاه اسپری کردم دلیلش اونه یا بی ابی یا برعکس اب دهیش زیاد بوده ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
سلام . احتمالا آبیاری برای گیاه کم انجام شده است . و شاید هم قارچ کش بیشتر از دز معمول برای گیاه استفاده شده . افزایش رطوبت محیطی با اسپری کردن اب روی برگ ها گیاه و ابیاری منظم(به میزانی که نصف ان از انتهای گلدان خارج شود) حال گیاه شما بهتر خوهد کرد
سلام وقتتون بخیر
من یه بگونیا رکس دارم که تقریبا ۱هفته س گرفت اما برگاش همش سوخت میخواستم ببینم امکان این هست که حال گل خوب بشه اگه به خواب زمستونی برن این حالت رو دارن؟!
دوست گُل‌سِتانی سلام
سوختن برگ بگونیا رکس می تواند ناشی از کمبود رطوبت، آبیاری نامناسب و یا به دلیل تابش مستقیم آفتاب باشد
آبیاری زمانی انجام شود که سطح خاک خشک شده است .
با سلام و عرض ادب
لطف میفرمایین در مورد روش تکثیر این گل هم توضیح بفرمایین
ممنونم
دوست گُل‌سِتانی سلام
برای تکثیر بگونیا میتونید هم از قلمه برگ استفاده کنید و هم قلمه ساقه که البته پیشنهاد من به شما قلمه برگ است.
بدین منظور یک برگ سالم رو انتخاب کرده، اون رو به قطعات مجزا تقسیم و اون ها رو به صورت عمودی و یا افقی(خوابیده) داخل خاک قرار بدین تا ریشه دار شه.
اگر به صورت افقی قرار میدین حتما با یک چاقوی تمیز، روی رگبرگ های پشت برگ را خراش کوچک دهید تا ریشه زایی تسریع شود
سلام، بگونیا رکس من جدیدا غنچه های گلش رو نگه نمیداره و میریزتشون، قبلا کاملا گل باز میکرد ولی الان نمیدونم دچار چه مشکلی شده که شکوفه هاش و قبل از باز شدن میریزه!
دوست گُل‌سِتانی سلام
ممکن هست گیاه دچار آفت شده باشه یا کمبود عناصر غذایی داشته باشه
سطح خاک و روی برگ ها رو چک کنید که حشره یا آفت خاصی نداشته باشه
قیل از گلدهی می تونید از یک کود پتاس بالا هم استفاده کنید