روش نگهداری درخت زیتون (olive tree)
درخت زیتون
اگر چه شاید شما در مدیترانه زندگی نمیکنید، اما می توانید بخش بزرگی از مدیترانه را در ایران در کنار خود داشته باشید! بله، منظورمان درخت زیتون زیباست.
همچنین اگر در آپارتمان ساکن هستید، می توانید با خرید گل و گیاه آپارتمانی فضای خانه تان را باطراوت کنید.
نام دیگر این درخت، درخت جاودانگی است. این نام بخاطر داستان های افسانه ای مربوط به سالم ماندن این درخت در میان آتش ها بر میگردد، چیزی که امیدواریم شما هرگز آن را تجربه نکنید.
با گُلسِتان همراه باشید تا روش نگهداری درخت زیتون را بدانید.
معرفی درخت زیتون
نام انگلیسی این درخت olive است.
از گیاهان گلدار به حساب می آید.
این گیاه رشد تقریبا آرامی دارد. همانطور که گفتیم این گیاه متعلق به مناطق مدیترانه ای است اما اگر نور کافی را برای او فراهم کنید، در منزل شما هم به خوبی رشد خواهد کرد.
در تابستان منتظر شکوفه های سفیدرنگ باشید. اگر در منطقه ای با آب و هوای خشک زندگی میکنید و به اندازه کافی خوش شانس باشید، شاید بتوانید شاهد رشد زیتونهای زیبا بر روی این درخت باشید. او به طور متوسط، هر سال بین 10-5 سانتی متر رشد میکند.
از زیتون در تهیه روغن و کنسرو و ترشی استفاده میشود و در کشور ما در رودبار و منجیل به وفور درخت زیتون به چشم میخورد.
شرایط و روش نگهداری زیتون
در مورد شرایط نگهداری زیتون نکات زیر را در نظر داشته باشید :
نور
درخت زیتون به نور زیاد خورشید نیاز دارد. به خوبی در نقاط خشک، گرم و نورانی رشد میکند و برای نگهداری در سایه اصلا مناسب نیست.
از مزایای داشتن زیتون گلدانی، قابل انتقال بودن آن است! حداقل تا زمانی که هنوز خیلی سنگین نشده است میتوانید آن را جابهجا کنید.
گلدان را در نقاط مختلف حیاط قرار دهید و ببینید در چه مکانی بیشترین میزان نور را دریافت میکند.
اگر هم گلدان زیتون خود را داخل خانه گذاشتهاید، نهال زیتون را در کنار پنجرهای نورگیر، داخل بالکن و یا گلخانه قرار دهید تا روزانه حداقل 8 ساعت نور خورشید را دریافت کند. اگر در آب و هوای سرد زندگی میکنید، طوری که با آغاز سرما گیاهان دچار آسیب میشوند، بهتر است همیشه گلدان درختچه زیتون را در داخل خانه نگهداری کنید.
آبیاری
درخت زیتون چقدر آب می خواهد؟ درخت زیتون گلدانی در مقایسه با زیتونی که در باغچه کاشته شده است به آبیاری بیشتری نیاز دارد. چون ریشه به فضای گلدان محدود شده است و نمیتواند مثل ریشه کاشته شده در خاک، رطوبت اطراف خود را نیز جذب کند.
علاوه بر این، در مورد مدت زمان آبیاری درخت زیتون باید بگوییم به طور کلی خاک گلدان تمایل بیشتری به از دست دادن آب خود داشته و درنتیجه به آبیاری بیشتری نیاز دارد.
برای مثال نیاز آبی درخت زیتون به این گونه است که در طول روزهای داغ فصل تابستان، لازم است هر روز زیتون خود را آبیاری کنید! دادن مقدا زیادی آب به گیاه برای تشویق گیاه به میوه دهی و همچنین تضمین خشک نشدن میوهها ضروری است. اگر در طول تابستان به قدر کافی گیاه خود را آبیاری نکنید، شاهد زیتونهای خشکی خواهید بود که برای خوردن و مصرف کردن مناسب نیستند.
چون این گیاه به دریافت مقدار زیادی آب نیاز دارد، در نتیجه داشتن خاکی با زه کشی عالی برای آن ضروری است. با اینکه زیتون اصولا گیاهی تشنه آب است، اما از ماندن در خاکی خیس و غرق در آب لذتی نمیبرد. بنابراین زمان آبیاری درخت زیتون باید متناسب باشد.
گفتیم که تعداد و کیفیت میوه (زیتون)، به میزان رطوبت و آب دریافتی بستگی دارد. اما ضروری است که این موضوع را از زاویه دیگری نیز ببینیم. غرقاب کردن این گیاه آن را به دوره رکود فرو برده و آن را به سمت نابودی سوق میدهد.
پس اگر در مورد زیاد بودن آب مطمئن نیستید، بهتر است از بروز مشکل پیشگیری کرده و میزان آبیاری را کاهش دهید. آبیاری بیش از حد درخت زیتون، سبب فاسد شدن ریشه و در نهایت مرگ گیاه میشود.
آبیاری درخت زیتون در زمان گلدهی نیز باید به گونهای باشد که در عین مراقبت از اینکه گیاه خشک و تشنه نماند، گیاه غرقاب هم نشود.
دما
خواستگاه اصلی درخت زیتون مناطق مدیترانهای، آفریقا و آسیاست. بنابراین آن از تابستانهای داغ و زمستانهای خنک لذت میبرد.
هنگامی که در خاک خود مستحکم شد، معمولا در مقابل باد و سرما نیز مقاوم میشود. اما یک زیتون جوان در سالهای آغازین زندگی خود ممکن است در اثر سرما آسیب جدی ببیند، به نحوی که هرگز راهی برای جبران نداشته باشد.
درخت زیتون خوراکی و زینتی میتواند دمای کمتر از منفی ده درجه سانتیگراد را تحمل کند، اما حالت ایدهآل برای زیتون این است که برای مدت طولانی دمایی کمتر از این را تجربه نکند. اگر در منطقهای زندگی میکنید که دما به زیر منفی 10 درجه میرسد، توصیه میکنیم که زیتون را فقط در گلدان بکارید و در زمستان آن را به خانه بیاورید.
البته این به معنای بیزاری گیاه از سرما نیست. به طورکلی اگر درخت بخواهد زیتونی تولید کند، باید حداقل دو ماه در هوای خنک قرار بگیرد ( بین 4 تا 10 درجه ). علاوه بر این، زیتون به افت دما در شب نیز نیاز دارد.
در واقع به دلیل همین فراهم نبودن نواسانات دمایی است که زیتون خانگی معمولا میوهای تولید نمیکند. اگر در منطقهای هستید که این شرایط دمایی را دارید، بهترین فرصت است تا زیتون را در باغچه بکارید و یا گلدان آن را در خارج از خانه قرار دهید و از میوه خوش طعم و مقوی آن لذت ببرید!
خاک
بهترین خاک برای زیتون خاک قلیایی میباشد.
و باید از محکم بودن گیاه در خاک مطمئن شوید.مواظب باشید که آن را شل در خاک نکاشته باشید و ریشه را به خوبی در خاک مستقر کنید.
خاک را به طور مناسب زه کشی کنید و در صورت لزوم، کمی شن و ماسه هم به آن اضافه کنید.
کوددهی
برای رشد درخت زیتون چه باید کرد ؟ درخت زیتون از دریافت منظم کود مناسب لذت میبرد و به کود مخصوص نیاز ندارد، فقط کافی است کود انتخابی دارای مقادیر بالای نیتروژن بوده و به قدر کافی شامل سایر مواد معدنی باشد.
هدف از کود دادن به گیاه، رساندن عناصر معدنی مهمی است که در خاک آن به مقدار کافی وجود ندارد. پس گیاه پس از دریافت کود رشد بهتری خواهد داشت. کود مایع سریعا توسط گیاه جذب میشود، اما حتما باید غلیظ شود تا در خاک تجمع نکرده و سبب گرفتگی ریشه نشود.
همچنین کود مایع باید مرتبا به گیاه داده شود، تقریبا هفتهای یک بار.
اگر زمان و حوصله کافی برای کوددهی به زیتون ندارید، شاید استفاده از کودهای با رهایش آرام انتخاب بهتری برای شما باشد. این کودها در طی زمان مواد معدنی خود را آزاد کرده و نیازی نیست که مرتبا تمدید شوند. در پاییز و زمستان کوددهی را متوقف کنید و با آغاز بهار مجدد از سر بگیرید. عموما روش باردهی درخت زیتون کوددهی و تقویت گیاه است.
برداشت میوه
در اردیبهشت ماه گل زیتون نمایان میشود. بهترین زمان برای برداشت میوه زیتون، پایان تابستان و یا آغاز پاییز است، درست زمانی که گیاه بیشترین و رسیدهترین میوهها را دارد. شاید بپرسید درخت زیتون چند ساله میوه میدهد؟ این درخت از 5 تا 6 سالگی وارد مرحله میوه دهی میشود.
برای اینکه بفهمید زمان چیده شدن رسیده یا نه، به رنگ زیتون نگاه کنید :
هر چه زیتون زمان بیشتری روی درخت باشد، تیرهتر است. پس اگر زیتون رسیده دوست دارید، منتظر زیتونهای تیره بمانید. آسانترین روش برای چیدن زیتونها، شروع کردن از پایینیترین ساقهها و برداشتن آنها با دست است. برای اینکه کار را سریعتر جلو ببرید، میتوانید از یک چوب بلند یا میله کمک بگیرید. با کمک آن به شاخههای دارای زیتونهای رسیده ضربه بزنید تا همگی از شاخه جدا شده و بیفتند.
هرس کردن
بهتر است در سال های اول شاخه های جانبی گیاه زیتون هرس شود.
سمی بودن
زیتون درخت زیبا و دوست داشتنی برای کودکان و حیوانات خانگی قطعا سمی نیست.
حرف آخر
در این مطلب سعی کردیم هر آنچه در مورد روش نگهداری درخت زیتون لازم است بدانید را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، میتوانید سوالات خود را از طریق ارتباط با مشاوره نگهداری گل و گیاه گُلسِتان مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاهپزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی میکنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، میتوانید از خدمات باغبانی تهران گُلسِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.
سوالات پرتکرار شما در مورد روش نگهداری درخت زیتون
دلایل مختلفی برای علت میوه ندادن درخت زیتون وجود دارد، بهطوریکه مثلا ممکن است درخت شما هنوز جوان باشد، نور کافی به آن نرسد، مواد مغذی کافی به آن نرسد، خاک گیاه بیشازحد اسیدی باشد، گرده افشانی خدبی صورت نگرفته باشد یا حتی هرس اشتباهی انجام داده باشید. همچنین باید بدانید که این گیاه نسبت به دمای هوا حساس است و برای میوه دادن به کمی هوای سرد احتیاج دارد. اگر دمای هوا بیشازحد سرد شود یا این سرما بیشازحد طولانی شود، گیاه آسیب میبیند و نمیتواند میوه بدهد.
درخت زیتون در فصل پاییز میوه میدهد. میوههای سبز رنگ زیتون در صورتی که روی درخت باقی بمانند سیاه شده و پس از مدتی سفت و محکم میشوند. اگر به زیتون سبز علاقه دارید باید آنها را برای چند روز در آب نمک بخوابانید تا تلخی شدید آنها گرفته شده و مزه خوبی به خود بگیرند.
درخت زیتون یک درخت مدیترانهای است و میتواند مدت زیادی را بدون آب یا با آب کم زندگی کند و دچار مشکل نشود. حتی میتوانید در طول زمستان به این گیاه آب ندهید و نگران درخت خود نباشید، اما این به آن معنی نیست که گیاه خود را کاملا فراموش کنید. برای نحوه آبیاری درخت زیتون تلخ هر زمان احساس کردید 10 الی 15 سانتیمتر بالایی خاک گیاه کاملا خشک شده است میتوانید دوباره به آن آب بدهید و حتما بهیاد داشته باشید که این گیاه کمآبی را به آبیاری بیشازحد ترجیح میدهد.
درخت زیتون به آفتابی کامل نیاز دارد. این درخت میتواند در منطقهای روشن، گرم و خشک زندگی کند و علاقهای به بودن در سایه ندارد. بنابراین بهتر است برای این گیاه محلی را در بگیرید که از آفتاب کامل استفاده کند و لذت ببرد.
اگر بپرسید برای تقویت درخت زیتون چه باید کرد؟ زیتون جوان و زیتونی که تازه کاشته شده باشد نیاز به کوددهی دارد تا بتواند رشدی قوی و سالم داشته باشد و هر سال میوه بدهد. ازاینرو اگر درخت زیتون شما جوان است، کوددهی به آن را فراموش نکنید. برای کوددهی به درخت زیتون بهتر است از یک کود متعادل با نسبت 16-16-16 استفاده کنید که درصد نیتروژن، پتاسیم و فسفر برابری داشته باشد.
برگهای این گیاه در اثر آبیاری نامناسب ممکن است زرد شوند. این گیاه توانایی زیادی برای تحمل کمآبی دارد و یک آبیاری زیاد یا زهکشی نامناسب خاک که باعث دیر خشک شدن خاک گیاه میشود، باعث آسیب به ریشههای آن شده و نتیجه این مشکل زردی برگهای گیاه خواهد بود.
درخت زیتون در اوایل تابستان و زمانی که هوا هنوز معتدل است و هنوز گل نداده نیاز به هرس کردن دارد. از آنجایی که درخت زیتون گیاهی همیشه سبز است، هرس کردن و بریدن شاخهها به گیاه کمک میکند تا بتواند رشد جدیدتری داشته باشد. ضمن اینکه هرس کردن در این زمان باعث میشود که گیاه قبل از آغاز سرمای بعدی خود را آماده کرده باشد و شاخههای جوان از سرما آسیب نبینند.
برای تکثیر درخت زیتون میتوانید در تابستان اقدام کنید که فصل رویش گیاه است. در این فصل شاخهای 20 سانتیمتری و نیمهسخت را از گیاه جدا کنید و در گلدان قرار دهید. بعد از مدتی قلمه شما در خاک گلدان ریشه میدهد و این ریشه روز به روز قویتر و محکمتر میشود. پیشنهاد میکنیم قلمهای که برای تکثیر انتخاب میکنید را از شاخهای سالم بگیرید تا تکثیر خوبی داشته باشید. همچنین میتوانید قبل از قرار دادن قلمه داخل گلدان انتهای آن را در هورمون ریشه قرار دهید تا با سرعت بیشتری ریشه بدهد.
هرس درخت زیتون درچه ماهی ازسال بهتراست باتشکر
سلام دوست عزیز گُلسِتان، وقتتون بخیر
معمولا در مناطق معتدل هرس درخت زیتون در اذرماه انجام میشود
سلام . حرس کردن زیتون بستگی به سرما دارد . باید زمانی انجام شود که درخت دچار سرما زدگی نشود. . معمولا اواخر مهر اوایل اذر . لطفا بفرمایید جهت جلو گیری از پسیل زدگی زیتون چه موقع و چه سمی استفاده شود. علل پسیل زدگی چیست.
دوست گُلسِتانی سلام
آبیاری های غیر اصولی و استفاده بیش از حد کودهای نیتروژنه یکی از دلایل ایجاد این آفات است
برای جلوگیری هرس تابستانه، استفاده از کودهای پتاسه برای ایجاد مقاومت و روغن پاشی در زمستان توصیه می شود
با سلام، ما یو خانه جدید گرفتیم که تو حیاط درخت زیتون بزرگ و قشنگی داره با زیتون های سیاه درشت تلخ. روی تنه این درخت سیمان است. یکی گفت چون زنبور توش بوده سیمان کردند. البته یک لونه زنبور هم به درخت وصل بود که آمدند و کندند. یکی هم گفت هوا میکشیده برای این سیمان کردند که خراب نشه. حالا میخواستم نظر شما را بدانم و اینکه من چطور باید از این درخت کهنسال نگهداری کنم.
دوست گُلسِتانی سلام
ممنون میشم وارد لینک زیر بشید و شرایط نگهداری زیتون رو مطالعه بفرمایید:
https://www.golsetan.com/blog/about-olive-tree/