معرفی گیاهان آپارتمانی

گیاهان آپارتمانی، بخش مهمی از تزیینات و دکوراسیون داخلی منازل هستند. این گیاهان زیبا، روح تازه‌ای به محیط می‌دهند و با ایجاد احساس طراوت و شادابی، روحیه افراد را بهتر کرده و در نتیجه باعث افزایش کیفیت زندگی آن‌ها می‌شوند.

این روزها گیاهان آپارتمانی بسیار محبوب شده اند و همه سعی می‌کنند تا حداقل یکی دو گیاه در منزل و یا محیط کار خود داشته باشند. بی‌ دلیل هم نیست! چون نگهداری از آن‌ها ساده است، مزایای خوبی برای سلامتی دارند و به دلیل تنوع در رنگ و ظاهر خود، به خوبی با دکوراسیون منازل هماهنگ می‌شوند. اگر فضای کافی برای داشتن یک باغچه سرسبز ندارید، و یا در آب و هوای سردی زندگی می‌کنید و نمی‌توانید گیاهان دلخواه خود را در بیرون از منزل بکارید، این بار گیاهان آپارتمانی را امتحان کنید و از داشتن یک باغچه کوچک خانگی لذت ببرید!

معرفی گل های آپارتمانی

گیاه آپارتمانی، گیاهی است که در محیط داخلی و مکان‌های بسته رشد می‌کند؛ محیط‌هایی مانند ادارات، منازل، فروشگاه‌ها و … . این گیاهان بیشتر به دلیل زیبایی و تنوع ظاهری خود محبوب و پراستفاده هستند. اما این روزها تحقیقات مختلف فواید قابل توجه دیگری را هم برای این گیاهان زیبا یافت کرده است! آن‌ها از نظر روانشناسی تاثیر مثبتی بر روحیه و عملکرد افراد می‌گذارند و در عین حال در تصفیه هوا و از بین بردن آلاینده‌های مضر هم بسیار کارآمد عمل می‌کنند. مواد شیمیایی مختلفی در هوا وجود دارد که بسیاری از آن‌ها برای تنفس خطرناک هستند. مانند ترکیبات طبیعی فرار، بنزن، فرمالدهید و تری کلرو اتیلن. این آلاینده‌های مضر، توسط گیاه و میکروب‌های موجود در خاک آن جذب می‌شوند و بدون هیچ آسیب و خطری از بین ‌می‌روند.

گیاهان آپارتمانی رایج، معمولا گرمسیری یا نیمه گرمسیری هستند.
برای داشتن یک گیاه سالم و باطراوت باید شرایط موردنیاز او را فراهم کرد. گیاهان آپارتمانی هم از این قضیه مستثنی نیستند. این گیاهان به میزان کافی رطوبت، نور، ترکیب مناسب خاک، دما، و آب کافی نیاز دارند. علاوه بر این‌ها، کود مناسب و اندازه مناسب گلدان هم بسیار مهم است. که ما در این دسته مقالات به آموزش و معرفی گیاهان آپارتمانی خواهیم پرداخت.

گیاهان آپارتمانی، دقیقا کدام گروه از گیاهان هستند؟

پاسخ ساده است. گیاه آپارتمانی گیاهی است که در داخل آپارتمان رشد می‌کند! یعنی نیازی به حضور در محیط باز و حیاط و … ندارد و در محیط بسته منزل می‌تواند مراحل رشد و زندگی خود را سپری کند. این گیاهان تنوع زیادی دارند. مثل اکثر گیاهان گرمسیری و گروهی از نخل‌ها.

برای دیدن لیست انواع گیاهان آپارتمانی با عکس کلیک کنید.

تاثیر بر هوای محیط و کاهش آلودگی

گیاهان آپارتمانی، میزان ذرات آلاینده موجود در هوا را کاهش می‌دهند. تحقیقات نشان داده است که وجود یک گیاه در محیط، می‌تواند بین 75-50 درصد باعث کاهش میزان این آلاینده ها شود. این آلاینده‌ها در ابتدا توسط میکروارگانیسم‌ها و موجودات ریز موجود در خاک گیاهان از بین می‌روند. مثلا طبق بررسی‌هایی که بر جذب و نابودی “بنزن” شده است، مشخص شده که گیاه می‎تواند این آلاینده را جذب کند و به یک ترکیب کربنی بی‌خطر تبدیل کند.

نکته جالب این است که گیاه این ترکیب کربنی را برای استفاده خود در آینده ذخیره می‌کند! گیاهان همچنین می‌تواند کربن دی اکسید موجود در هوا را هم از بین ببرند. این موضوع بسیار مفید است، چون وجود کربن دی اکسید زیاد در هوای اتاق، می‌تواند باعث کاهش عملکرد افراد شود. گیاهان می‌توانند ذرات معلق بیماری زا و میکروبی را هم از بین ببرند و با افزایش رطوبت هوا، به سلامت افراد کمک کنند.

حضور آلاینده‌های فرار در محیط بسته بسیار بیشتر از محیط‌های باز و بیرونی است. این موضوع به این خاطر است که ذرات در محیط بسته حبس می‌شوند و چون گردش هوای خاصی در یک اتاق انجام نمی‌شود، در همان محیط باقی می‌مانند. تا امروز حدود 350 نوع از این آلاینده ها شناخته شده اند. این‌ها، دلیل اصلی ایجاد سندروم ” ساختمان بیمار” هستند.

نشانه‌های حضور این سندروم در یک محیط بسته اینگونه است : سوزش چشم‌ها، گلو و یا بینی – سردرد – خواب آلودگی و مشکلات تنفسی. البته گاهی همه این علائم با هم پیش نمی‌آیند، اما حتی حضور شدید یکی از آنها هم کافی است تا باعث کاهش تمرکز، عملکرد و حتی بیماری‌های جدی‌تر مانند آسم و مشکلات قلبی شود.

افراد شهرنشین، بیش از 90 درصد از روز خود را در محیط‌های بسته می‌گذرانند، به همین دلیل آن‌ها بیشتر از سایر افراد در معرض تجربه کردن این سندروم و اثرات جانبی آلودگی هوا هستند.
معرفی گیاهان آپارتمانی که معمولا به منظور کاهش آلودگی هوا استفاده می‌شوند، این‌ها هستند : پیچک و عشقه، اسپاتی فیلوم، آگلونما، نخل بامبو و داوودی.

با افزایش آلودگی هوا، مطالعات زیادی بر روی این موضوع انجام شده و است دیگر با قطعیت می‌توان گفت، دنیای گیاهان یک راه تضمین شده و موثر در مقابله با آلودگی‌های داخل فضای بسته است. به تازگی مشخص شده حتی ریشه گیاهان هم در از بین بردن این آلودگی ها نقش دارند. نحوه کار گیاهان خیلی سخت نیست. آن‌ها باید در حین انجام تبادلات گازی معمولی خود، این آلاینده ها را هم از طریق منافذ روی برگ‌ها جذب کنند و سپس آن‌ها را از بین ببرند.

گفتیم که کار اصلی در از بین بردن این آلاینده‌ها را، موجودات ریز ساکن خاک گیاه انجام می‌دهند. با این وجود اگر این کار فقط توسط خاک انجام می‌شود، چه طور است که مستقیما از آن‌ها استفاده کنیم؟! یک گلدان بدون گیاه به همراه یک سینی پر از آب را در نظر بگیرید. طبق این نظریه، این سیستم نهایی هم باید مانند یک گیاه عمل کند و به میزان قابل توجهی آلاینده‌ها را جذب و نابود کند. به این ترتیب، نقش گیاه بیشتر حفظ و نگهداری از همین میکروارگانیسم‌های موجود در خاک است. این نظریه، در سال 1985 و توسط آقای ولورتون مطرح شده است.

علاوه بر حذف آلاینده‌ها، گیاهان آپارتمانی در میزان رطوبت، دما و کنترل آلاینده‌های صوتی هم نقش دارند.
در سال 1989، ناسا یک تحقیق دو ساله را بر روی این موضوع انجام داد. آن‌ها میزان توانایی گیاهان آپارتمانی و گلدان پر از خاک را در از بین بردن آلاینده‌های هوا بررسی کردند. این آزمایش شامل بنزن، فرمالدهید و TCE بود. این بررسی‌ها در یک اتاق بدون نفوذ و جریان هوا انجام شد. آن‌ها متوجه شدند که تعداد باکتری‌ها با افزایش حذف آلاینده‌ها در ارتباط است.

یافته دیگر این بود که وقتی گیاه و یا خاک مستقیما در معرض ماده شیمیایی آلاینده قرار می‌گیرد، توانایی آن در از بین بردن آن ماده به مرور زمان بیشتر می‌شود. این موضوع به این دلیل است که میکروارگانیسم‌های موجود در گیاه، می‌توانند به طور ژنتیکی با آن‌ها مطابق شوند و راحت‌تر آن‌ها را از بین ببرند. این میکروارگانیسم‌ها، با گذشت زمان تغییر می‌کنند تا بتوانند به طرز موثرتری از این آلاینده‌ها به عنوان منبع غذایی خود استفاده کنند. از این پدیده در زمینه استفاده مجدد از آب مصرف شده هم استفاده می‌شود.

اثرات و جنبه‌های روان شناختی

یک تحقیق که در سال 2015 انجام گرفت، نشان داد که حضور گیاهان و رسیدگی به آن‌ها می‌تواند تنش‌ و اضطراب ناشی از کار سنگین را کم کند و باعث بهبود عملکرد ذهن و بدن شود.
البته نقدهایی هم بر نتیجه این تحقیق بیان شد. مثلا عده‌ای معتقد بودند که کاملا درست است و گیاهان آپارتمانی می‌توانند مزایای خوبی برای سلامت روان و بدن ما داشته باشند. اما بهتر است تاثیر آن‌ها را بر افراد مختلف بیشتر بررسی کنیم. با این که شواهد محکمی مبنی بر موثر بودن این گیاهان داریم، اما باید توجه داشته باشیم که این نتایج بسیار به نوع گیاه مورد تحقیق و نیز خصوصیت شخصی افراد مورد آزمایش هم بستگی دارد. یا به عبارت دیگر، هر گیاهی و هر فردی ویژگی‌های خاص خود را دارد و نمی‌توان حکمی کلی درمورد همه افراد تعیین کرد.

پدیده طبیعت بارگی ( میزان علاقه انسان‌ها به موجودات و پدیده‌های زنده در جهان)، توضیح می‌دهد که چرا و چگونه این گیاهان آپارتمانی زیبا اثرات مثبتی بر روان ما دارند. طبیعت بارگی، نیاز طبیعی و کشش ناخودآگاه انسان‌ها به سوی طبیعت است. مثل تمایل ذاتی ما برای نگاه کردن به شعله‌های آتش، یا موج‌های خروشان دریا. این پدیده، توضیح می‌دهد که چرا باغبانی و رسیدگی به گیاهان می‌تواند اثرات شفابخشی برای انسان داشته باشد.

معرفی گیاهان آپارتمانی رایج

• سانسوریا
• فیکوس آمستل
• دراسنا
• زاموفیلیا
• پوتوس (پتوس)
• شفلرا
• دراسینا
• پرنده بهشتی (استرلیتزیا)

معرفی گیاهان آپارتمانی گرمسیری و نیمه گرمسیری :
• آگلونما
• آلوکازیا
• آنتوریوم
• زاموفیلیا
• کاج مطبق
• سرخس آسپاراگوس
• برگ عبایی
• بگونیا
• بروملید
• کالاتیا
• نخل شامادورا
• نخل اریکا
• گندمی ( گل عنکبوتی)
• مرکبات مانند درختچه لیمو
• سیکلامن
• دراسنا
• دیفنباخیا
• پوتوس طلایی
• فیکوس بنجامین
• گیاه کائوچو ( فیکوس الاستیک )
• فیکوس لیراتا
• آماریلیس
• ادریسی
• گل قهر و آشتی ( گل حساس )
• سرخس بوستون
• خانواده ارکیده :
• کاتلیا
• سیمبیدیوم
• دندروبیوم
• میلتونیوپسیس
• اونیسیدوم
• پافیوپدیلوم
• ارکیده شاپرکی
• قاشقی
• مارانتا
• بنفشه آفریقایی
• سانسوریا
• گیاه چتری
• گلوکسینیا
• اسپاتی فیلوم
• یاسمن
• زبرینا
• پول چینی
• پیله آ
• پوتوس ابلق
• خانواده یوکا

ساکولنت‌ها :
توجه : تعدادی از این گیاهان هم گرمسیری یا نیمه گرمسیری هستند.
• آلوئه ورا
• کاکتوس
• اپیفیلوم
• توپی
• اپونتیا
• زیگو
• کاکتوس چانه
• گیاه یشم
• ساق عروس ( اچوریا)
• هاوورتیا
• سنسیو خزنده
• سنسیو زنجیری

معرفی گیاهان آپارتمانی گیاهان پیاز دار :
• زعفران
• سنبل
• نرگس

معرفی گیاهان آپارتمانی مناطق معتدل :
• عشقه (پاپیتال)
• سفرس خزنده

کدام گیاهان آپارتمانی در ایران رایج ترند؟

گیاهان  مثل :

• آگلونما
• سانسوریا
• زاموفیلیا
• فیکوس
• نخل شامادورا و کنتیا
• آگلونما
• برگ انجیری
• کاکتوس
• ساکولنت
• بونسای ها
• ارکیده
• آنتوریوم
• استرلیتزیا (پرنده بهشتی)
• سینگونیوم
• دراسنا
• فیلودندرون‌ها
• پوتوس
• اسپاتی فیلوم

در بین این گیاهان، بهترین آن‌ها کدامند؟

این سوال خیلی سلیقه ایست. اما اگر از دید تخصصی بخواهیم بگوییم، گیاه آپارتمانی خوب گیاهی است که بتواند نور و آب کم را تحمل کند. و البته بیماری‌ و آفت خاصی هم نداشته باشد و به ندرت به آن‌ها دچار شود. و بهتر است که رشد زیادی هم نداشته باشد، چون نیازی نیست گیاهی که در داخل خانه رشد می‌کند بیش از حد بزرگ شود و وقت زیادی برای هرس و نگهداری از شما بگیرد. با این معیارها، این گیاهان بهترین هستند :

• آگلونما – او زیباست، نور کم را تحمل میکند و رشد سریعی ندارد.
• برگ عبایی – نیازی نیست به او خیلی آب بدهید، او آب و نور کم را به خوبی تحمل می‌کند. اگر خیلی اهل سفر رفتنید و دوست دارید در آن مدت نگران گیاهان خود نباشید، برگ عبایی یک گیاه ایده‌آل برای شماست.
• ساکولنت – آن‌ها به نور مستقیم نیاز دارند.
• دراسنا
• فیلودندرون

کدام گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا، بیشتر هوا را تمیز می کند؟

همانطور که میدانید همه گیاهان به نحوی در بهبود کیفیت هوا نقش دارند. اما این گیاهان به طرز موثرتر و بیشتری نسبت به سایر گیاهان عمل می‌کنند :

• دراسنا
• نخل ها
• بنجامین
• نخل بامبو

برای مطالعه و آشنایی بیشتر با گیاهان تصفیه کننده هوا، این مطلب را بخوانید :  18 گیاه برتر تصفیه کننده هوا از نظر ناسا

این گیاهان چگونه بر روحیه و خلق و خوی افراد اثر می‌گذارند؟

مردم معمولا از مزایا و اثرهای مثبت گیاهان شگفت زده می‌شوند. بی‌دلیل هم نیست! آن‌ها علاوه بر اینکه هوا را تمیزتر می‌کنند، سطح اضطراب و تنش موجود در منزل و محیط کار را کاهش می‌دهند.