روش نگهداری گل هلیکونیا (heliconia)

زمان مطالعه: 8 دقیقه

بعضی گیاهان زیبایی خود را با رنگ‌های درخشان و خیره کننده به رخ می‌کشند، بعضی دیگر با شکل عجیب و خاصی که دارند. اما شاید فکر کنید تعداد کمی از گیاهان هستند که بتوانند هر دوی این خصوصیات را با همدیگر داشته باشند.
اکنون وقت آن است تا با روش نگهداری گل هلیکونیا ، گیاهی گرمسیری آشنا شوید که پرنده‌ها، پروانه‌ها، قورباغه‌ها و انسان‌ها از وجود آن نفع می‌برند پس با گُل سِتان همراه باشید.

فهرست مطالب این مقاله:

• مروری سریع بر گل هلیکونیا
• معرفی هلیکونیا
• روش نگهداری گل هلیکونیا
• تکثیر هلیکونیا
• آفات و بیماری‌ها

مروری سریع بر گل هلیکونیا

نام علمی: heliconia
خانواده: Heliconiaceae
بومی: جنگل‌های گرمسیری آمریکای مرکزی و جنوبی
نام‌های مرسوم: گل خرچنگی، گل طوطی، مرغ بهشتی دروغین

معرفی گل هلیکونیا

این گیاه که با نام‌های گل خرچنگی، منقار طوطی و مرغ بهشتی دروغین هم شناخته می‌شود گیاهی گرمسیری و بسیار شبیه به گیاهان زنجبیل گرمسیری و مرغ بهشتی و موز است.
حدود 200 گونه مختلف از هلیکونیا شناسایی شده است که اکثرا از جنگل‌های گرمسیری آمریکا آمده‌اند.
این گیاه زیبا گاهی نهایتا به شصت سانت می‌رسد و گاهی می‌تواند در طبیعت تا نه متر ارتفاع داشته باشد.
برگ‌های هلیکونیا بسیار شبیه به درخت موز است و برگک‌هایی گل مانند و زیبا دارد که مانند یک خوشه موز از گیاه آویزان است. این گیاه بستگی به نوعی که دارد، گل‌هایی با رنگ‌ها و سایزهای متفاوتی دارد.
از آنجایی که این گیاه بومی مناطق گرمسیری است به دمایی حدود 15 درجه یا بیشتر نیاز دارد.
در طبیعت، مرغ مگس‌خوار و حشرات گرده‌افشان جذب گل‌های این گیاه می‌شوند و از آن لذت می‌برند. همچنین پرنده‌ای به نام گوشه‌گیر سینه حنایی آشیانه خود را بر روی این گیاه می‌سازد.
اگر به دنبال گیاه آپارتمانی گلدار و بزرگی هستید، ما به شما سفارش آنلاین گل و گیاه از فروشگاه اینترنتی گُل سِتان را پیشنهاد می دهیم.

روش نگهداری گل هلیکونیا

باید بدانید که روش نگهداری گل هلیکونیا کار سختی نیست اما نباید نگهداری از آن را فراموش کنید و انتظار داشته باشید زنده بماند.

نور

هلیکونیا به نوری کامل نیاز دارد. اگر نور کافی به این گیاه نرسد نمی‌تواند گل بدهد. بهتر است این گیاه را در گرم‌ترین، مرطوب‌ترین و نورانی‌ترین قسمت خانه نگهداری کنید و آن را را در محلی قرار دهید که آفتابی کامل به آن برسد و در ساعاتی از روز نیز در سایه باشد.
شش ساعت نور کامل در روز می‌تواند بهترین عملکرد را برای این گیاه فراهم کند. در صورتی که میزان نور برای این گیاه کم باشد میزان گل‌دهی آن کم می‌شود و به جای آن برگ‌های سبز رشد می‌کند. همچنین باعث می‌شود تا گیاه به صورت قدی، رشد بیشتری کند تا بتواند به سمت نور حرکت کند. برای جبران نور می‌توان از لامپ‌های فلورسنت نیز استفاده کرد.

آب‌دهی

برای آبیاری هلیکونیا باید توجه کنید که خاک این گیاه باید همیشه مرطوب باشد و از خیس شدن بیش از حد جلوگیری کنید.
هر زمان احساس کردید خاک گیاه در حال خشک شدن است زمان آب‌دهی مجدد است. خیس شدن بیش از حد خاک باعث پوسیدگی ریشه‌های گیاه خواهد شد.
بهتر است در طول زمستان میزان آب دادن را کمتر کنید زیرا گیاه در حال استراحت است و ممکن است از این کار آسیب ببیند.
در روزهای گرم سال شاید مجبور شوید روزانه چندین بار به گیاه آب دهید تا رطوبت خاک حفظ شود. بهتر است قبل از آب‌دهی مجدد، خاک کمی خشک شود.
باید این آب‌دهی را بر روی سطح خاک انجام دهید و از اسپری کردن آب به برگ‌ها خودداری کنید زیرا ممکن است باعث ایجاد بیماری‌های قارچی شود. در صورتی که میزان آب‌دهی زیاد شود یا خاک تخلیه خوبی نداشته باشد گیاه دچار بیماری خواهد شد و برگ‌های آن مچاله یا قهوه‌ای می‌شود.
مواظب باشید این میزان آب‌دهی برای گیاه جوان رشد نیافته زیاد است زیرا هنوز برگی برای مصرف این حجم از آب وجود ندارد.

رطوبت

هلیکونیا نیاز به رطوبتی بالا دارد. این گیاه بومی مناطق گرمسیری است و به رطوبتی مانند خانه‌اش نیاز دارد. برای تامین رطوبت این گیاه می‌توانید مقداری آب در سینی زیر گلدان بریزید اما باید مواظب باشید که با خاک گیاه در تماس نباشد. همچنین استفاده از دستگاه‌های بخور یا کتری آب جوش در نزدیکی گیاه مفید است. می‌توانید گیاه را در آشپزخانه یا نزدیکی حمام قرار دهید تا از رطوبت محیط استفاده کنید.

کوددهی

برای کوددهی به هلیکونیا می‌توانید در طول بهار و تابستان هر دو ماه از کود استفاده کنید. مناسب‌ترین کود برای این گیاه کودی است که مقیاس NPK آن 2-1-2 باشد. همچنین کنجاله استخوان باعث می‌شود تا گیاه رشد زیادی داشته باشد. کود را طبق دستورالعمل روی بسته بندی آن به گیاه بدهید.

خاک

هلیکونیا به خاکی سبک با زهکشی مناسب نیاز دارد. این گیاه به خاکی نیاز دارد که بتواند آب را به خوبی تخلیه کند تا خیسی بیش از حد به ریشه‌های آن آسیب نزند و جریان هوای مناسبی در خاک در جریان باشد. ترکیبی از کمپوست، لوم و مقداری شن می‌تواند برای این گیاه عالی باشد و مواد مغذی لازم را برای گیاه فراهم کند.

هرس کردن

هلیکونیا نیاز چندانی به هرس کردن ندارد. این گیاه می‌تواند ظاهر خود را حفظ کند و به صورت مرتب رشد کند. اما در صورتی که می‌خواهید حجم زیاد برگ‌ها را کم کنید تا گل‌های آن دیده شود بهتر است این کار را با برگ‌های بزرگ انجام دهید و آن‌ها را از انتها ببرید.
بهتر است برگ‌هایی که انتخاب می‌کنید از قسمت پایینی گیاه باشد تا باعث خلوت شدن سطح خاک و جذب نور بیشتر توسط خاک و قسمت پایینی گیاه شود.

نگهداری در بیرون از خانه

در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری می‌توان این گیاه را در تمام طول سال در بیرون از خانه نگهداری کرد. اگر دمای بیرون از خانه در زمستان به سطح یخبندان نمی‌رسد این گیاه می‌تواند ماندگار شود. می‌توانید در اواخر پاییز سطح خاک با مالچ بپوشانید تا از ریشه‌های گیاه در برابر سرما مواظبت کند.
بهتر است گیاه را در مکانی نورگیر بکارید. مکانی که نور را از سمت شرق دریافت کند عالی است زیرا نور صبحگاهی به گیاه می‌رسد و از آفتاب شدید بعد از ظهر در امان است.
سعی کنید خاک باغچه را مرطوب نگه دارید و شاید لازم باشد روزی دوبار به گیاه آب بدهید. همچنین استفاده از کودهای گرانوله که به آرامی در خاک تجزیه می‌شود برای این گیاه عالی است.
هلیکونیا در برابر بادهای شدید آسیب پذیر است به همین خاطر باید برای این گیاه سرپناهی ساخت یا آن را نزدیک به دیوار یا فنسی کاشت که جلوی بادهای شدید را بگیرد.

تکثیر هلیکونیا

در ادامه روش نگهداری گل هلیکونیا به نحوه ی تکثیر آن میپردازیم:
این گیاه از طریق ریزوم یا بذر قابل تکثیر است.
تکثیر هلیکونیا از طریق بذر کاری غیر معمول است زیرا شانس آن بسیار کم و زمانی که صرف آن می‌شود بسیار بیشتر است. بهترین روش برای تکثیر این گیاه تکه تکه کردن ریزوم آن است.

برای تکثیر این گیاه از طریق ریزوم کافی است که گیاه را از خاک خارج کنید، خاک اضافی را از ریشه‌ها پاک کنید و ریزوم‌های آن را به چند تکه تقسیم کنید. بهتر است هر ریزوم جدید دو یا سه جوانه داشته باشد.
باید دقت کنید که ریزوم‌های کوچک شده را در عمق کمی از خاک بکارید و محل رشد جوانه‌های آن رو به بالا و در نزدیکی سطح خاک باشد.
اگر ریزوم‌های در عمق زیادی کاشته شود دچار بیماری‌های قارچی می‌شوند. برای این گیاه جدید باید خاکی سبک و مغذی انتخاب کنید که زهکشی خوبی داشته باشد. همچنین سعی کنید گلدانی که برای کاشت این ریزوم جدید انتخاب می‌کنید بزرگ نباشد تا گیاه بتواند عملکرد خوبی از خود نشان دهد.

آفات و بیماری‌ها

آفات

اگر هلیکونیا در بیرون از خانه کاشته شود دچار آفت خاصی نمی‌شود.
ممکن است مورچه‌ها به حرکت بر روی این گیاه و استفاده از شهد این گیاه علاقه داشته باشند اما آسیبی به گیاه نمی‌زنند.
پرندگان نیز به این گیاه علاقه دارند و ممکن است آسیبی جزئی به گیاه بزنند اما در مجموع تهدیدی برای گیاه نیستند.
موش‌ها نیز ممکن است به این گیاه علاقه داشته باشند و قسمت‌هایی از این گیاه را بجوند که قاعدتا باید با سموم یا تله‌های مختلف با آن‌ها مبارزه کرد.

اما اگر هلیکونیا در داخل خانه نگهداری شود ممکن است توسط کنه تارعنکبوتی مورد حمله قرار بگیرد. برای خلاصی و جلوگیری از چنین آسیبی می‌توانید هرازگاهی گیاه را با ترکیبی از آب و روغن نیم تمیز کنید.

مطلب مرتبط: همه چیز درباره انواع آفت گیاهان از تشخیص تا درمان

بیماری‌ها

قارچ ها:

برخی بیماری‌های قارچی ممکن است باعث پیچیدن برگ‌ها، ایجاد لکه، لبه‌های زرد یا ریزش برگ‌ها شود.
اکثر این بیماری‌ها به خاطر ریختن آب بر روی برگ‌ها ایجاد می‌شود برای همین باید آب را تنها بر روی خاک هلیکونیا ریخت و در صورت ابتلای گیاه به این قارچ‌ها باید از قارچ‌کش‌های صنعتی استفاده کرد.

باکتری راسلتونیا:

یک نوع باکتری به نام راسلتونیا می‌تواند باعث پژمردگی، پیچیدن و لبه‌های قهوه‌ای در برگ‌ها شود. این باکتری بسیار مسری است و اگر گیاه دیگری در اطرافش باشد آن‌ها را نیز مبتلا خواهد کرد.

بیماری ریشه:

ریشه‌های هلیکونیا که در واقع همان ریزوم است نیز می‌تواند دچار بیماری شود. این بیماری‌ها ممکن است برای چند ماه یا حتی چند سال پنهان بماند اما در نهایت گیاه را از بین می‌برد.
بهتر است قبل از خرید یک گیاه جدید ریزوم‌های آن را بررسی کنید و از خریدن گیاهی که ریزوم‌های پوسیده یا خراب دارد خودداری کنید. اما از انجایی که این کار همیشه امکان پذیر نیست می‌توانید ریشه‌های گیاه را قبل از کاشتن با محلولی که 90% آن را آب و 10% آن را مایع سفید کننده تشکیل داده بشورید.

کرم لوبه ای:

کرم‌های لوبه‌ای یا نماتد، موجوداتی هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند اما می‌توانند دشمن بسیاری از گیاهان باشند. این موجودات از ریشه گیاه تغذیه می‌کنند و باعث ورم کردن آن می‌شوند که در نتیجه مواد مغذی به خوبی جذب نشده و برگ‌های گیاه زرد و پژمرده می‌شود.
برای درمان این بیماری می‌توانید گیاه را به یک حمام آب گرم ببرید و ریشه‌های آن را برای 15 دقیقه در آبی با دمای 50 درجه قرار دهید سپس فورا آن را در آبی سرد قرار دهید تا از شر کرم‌های قاتل خلاص شوید.

حرف پایانی

در این مطلب سعی کردیم همه آنچه در مورد روش نگهداری گل هلیکونیا لازم است بدانید را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، می‌توانید سوالات خود را از طریق ارتباط با کلینیک گل و گیاه گُل‌سِتان مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاه‌پزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی می‌کنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، می توانید از خدمات باغبانی گُل‌سِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.