روش نگهداری گیاه آکوبا (Aucuba) و بررسی مشکلات آن

زمان مطالعه: 11 دقیقه

معرفی

برگ بوی ژاپنی یا آکوبا از شرق کوه‌های هیمالیا، چین، ژاپن و کره آمده است. نام این گیاه از شکل ژاپنی آن Aokiba به شکل لاتین آن یعنی Aucuba تغییر یافته است. این گیاه می‌تواند به راحتی در شرایط خشک و در سایه رشد کند، شرایطی که بسیاری از گیاهان دیگر در آن طاقت نمی‌آورند.
آکوبا به صورت درختچه رشد می‌کند و می‌تواند بین 1.5 متر تا 3 متر رشد کند. این گیاه برگ‌هایی طرح‌دار با رنگ سبز، سفید، زرد و طلایی دارد که تا بیست سانت رشد می‌کنند. گل‌های ارغوانی یا قرمز آن در فصل بهار و تابستان شکوفا می‌شود که اگر یک گیاه نر در کنار آن باشد، در پاییز تبدیل به میوه‌ای توت شکل به رنگ قرمز می‌شود.
به طور کلی هر زمان قصد خرید گل آپارتمانی را دارید به این نکته توجه کنید که شرایط عمومی نگهداری گیاه و محلی که شما قرار است از آن نگهداری کنید یکسان باشد.
اکنون با گُل سِتان همراه باشد تا روش نگهداری گیاه آکوبا را بخوانید.

در این مقاله میخوانیم:

• معرفی سریع آکوبا
• روش نگهداری گیاه آکوبا
• مشکلات گیاه

معرفی سریع آکوبا

نام علمی: Aucuba
بومی: شرق هیمالیا تا ژاپن
خانواده: ابریشم‌آویزان
فرم زندگی: درختچه، درخت
نام‌های دیگر: برگ بوی ژاپنی، شمشاد ژاپنی

روش نگهداری گیاه آکوبا

این گیاه نیاز به مراقبت زیادی ندارد و می‌تواند شرایط کم نور و کم آب را به خوبی تحمل کند. همچنین بیماری‌ها و آفت‌های خیلی کمی به سراغ این گیاه می‌آیند و گیاهی بسیار مقاوم است. حال با گُل سِتان همراه باشید تا روش نگهداری گیاه آکوبا را بخوانید.

آبیاری

آکوبا هفته‌ای یک بار به آبیاری کامل نیاز دارد تا رطوبت به اندازه کافی به ریشه‌های آن برسد. البته با توجه به شرایط نگهداری این گیاه ممکن است فاصله‌های آبیاری متفاوت باشد.
بهترین زمان برای آبیاری وقتی است که خاک گیاه خشک شده باشد.
این گیاه می‌توان کم‌آبی را به خوبی تحمل کند اما برای سرزنده بودن و رشد عالی نیاز دارد که خاکی مرطوب داشته باشد. بهتر است برای آب دادن به این گیاه از آب سرد استفاده کنید. آب داغ می‌تواند باعث آسیب زدن و بیماری شود.

نور

هرچقدر این گیاه بیشتر در سایه باشد برگ‌هایش رنگ روشن‌تری خواهد داشت. نگران نباشید این گیاه می‌تواند به خوبی حضور در سایه را تحمل کند و البته هرگاه دوباره به آفتاب برگردد برگ‌هایش تیره خواهد شد.
در مجموع این گیاه به نوری متوسط و نیمه سایه نیاز دارد. قرار دادن این گیاه در معرض نور شدید آفتاب حتی در کوتاه مدت باعث سوختن برگ‌های آن خواهد شد.

کوددهی

در ادامه روش نگهداری گیاه آکوبا به کوددهی گیاه میپردازیم:
در بهار و پیش از اینکه رشد جدید آکوبا آغاز شود می‌توان به آن کود داد. کودهای اسیدی که برای خرزهره و آزالیا استفاده می‌شود برای این گیاه مناسب است.
کود را به صورت یکنواخت در زیر گیاه و روی خاک پخش کنید و سپس آب دهید تا کود به صورت یک دست به ریشه برسد. مواظب باشید که کود با برگ‌ها یا تنه گیاه تماس پیدا نکند زیرا ممکن است باعث آسیب به آن شود.

هرس کردن

در ادامه روش نگهداری گیاه آکوبا به هرس کردن گیاه میپردازیم:
گیاه آکوبا را می‌توان در بهار هرس کرد تا جلوی رشد بیش از حد آن گرفته شود. البته این گیاه رشد بسیار آرامی دارد و به همین خاطر نیاز زیادی به هرس کردن ندارد اما بهتر است شاخه‌های مرده یا آسیب دیده را از گیاه جدا کرد. هرس کردن بیش از حد ممکن است به گیاه آسیب بزند.

سمی بودن

آکوبا در صورت خورده شدن باعث آسیب به دستگاه گوارشی می‌شود بنابراین بهتر است این گیاه را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
مطلب مرتبط: راهنمای گیاهان سمی و غیر سمی برای حیوانات خانگی

تکثیر

گیاه آکوبا را می‌توان از طریق قلمه زدن به راحتی تکثیر کرد.
در هر زمان از سال می‌توان این کار را انجام داد اما برای گرفتن یک نتیجه مطلوب، بهتر است از شاخه‌های تازه رشد کرده در بهار یا شاخه‌های نیمه رشد کرده در تابستان استفاده کرد.

برای قلمه زدن آکوبا:
1-یک شاخه ده سانتی از گیاه را در اوایل صبح ببرید. در این زمان هنوز خورشید به شاخه‌ها برخورد نکرده و آن‌ها را خشک نکرده است.

2-به محض اینکه شاخه را بریدید آن را در آب یا محیط رشد (خاک مناسب) قرار دهید. اگر نمی‌توانید این کار را به سرعت انجام دهید ساقه را در یک کاغذ مرطوب بپیچید و درون پلاستیک در یخچال بگذارید.

3-نوک ساقه‌های بریده شده را در زیر آب نگه دارید و با چاقویی تیز ببرید تا هوای محبوس شده در آن خارج شود. همچنین برگ‌های پایینی را از ساقه جدا کنید تا برگی زیر آب نماند.

4-آب، محیط ایده‌آل برای ریشه دادن قلمه‌های آکوبا نیست زیرا ریشه‌ها نمی‌توانند اکسیژن لازم را دریافت کنند. ریشه‌ای که در آب تشکیل می‌شود کوچک و ضعیف است اما اگر مجبور به این کار هستید به محض مشاهده اولین نشانه‌های ریشه باید آن‌را از آب خارج کرده و در خاک بکارید.

5-بهترین محیط برای رشد قلمه‌ها، خاکی ترکیبی است. ریشه‌ها در این محیط قوی‌تر و سالم‌تر هستند و به راحتی پوسیده نمی‌شوند.

6-ترکیبی مساوی از شن، ورمیکولیت و پوده بهترین محیط برای رشد قلمه‌ها است همچنین می‌توانید به جای ساخت خاک ترکیبی از خاک‌های مناسب آماده استفاده کنید.

7-خاک را مرطوب کنید، برگ‌های نیمه پایینی ساقه را جدا کنید و برگ‌های باقی مانده را نصف کنید زیرا ریشه‌های جوان و تازه این ساقه نمی‌تواند آب مورد نیاز تمام این برگ‌های بزرگ را تامین کند. نیمه پایینی را در خاک قرار دهید و مواظب باشید که برگ‌ها با خاک تماس نداشته باشند.

8-گلدان را در پلاستیک قرار دهید و بالای آن را با گره محکم کنید. اگر خاک به اندازه کافی مرطوب باشد دیگر تا زمانی که در پلاستیک است نیاز به آب دادن مجدد نیست اما اگر حس کردید برگ‌ها نشانه‌های کم آبی بروز می‌دهند دوباره خاک را کمی مرطوب کنید و دوباره پلاستیک را ببندید.

9-گلدان را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید و پس از مدتی با کشیدن آرام ساقه به سمت بالا مطمئن شوید که گیاه ریشه داده است. اگر گیاه کمی مقاومت کند یعنی ریشه‌های جدید به وجود آمدند.

10-به محض اینکه متوجه شدید قلمه‌های آکوبا ریشه داده است آن را به گلدانی با خاک جدید منتقل کنید و در کنار پنجره‌ای نورگیر قرار دهید.

مشکلات گیاه

آکوبا گیاهی کم دردسر است و نباید درباره این گیاه خیلی نگران بیماری یا آفت بود. اما بهتر است همین مشکلات نادر نیز شناخته شود تا در صورت بروز بتوان با آن مبارزه کرد.

سیاه شدن برگ

آکوبا ( شمشاد ژاپنی) به دلیل مقاوتش نسبت به خشکی و سایه توصیه میشود. با این حال آکوبا به طور مثال در حالی که ریشه های آن بیش از اندازه در سرما مرطوب بمانند دچار استرس میشود و باعث سیاه شدن برگهای آن میشود.

دلایل

علت اصلی سیاه شدن برگ ها استرس وارد شده به ریشه ها بر اثر غرقابی شدن بیش از حد ریشه در هوای خنک و زمستان میتواند باشد و دلایل دیگر که شامل بیماری های ریشه میباشد.

کنترل

داروی شیمیایی برای کنترل و یا جلوگیری از سیاه شدن برگ های آکوبا موجود نیست. در صورت ایجاد، راه های زیر پیشنهاد میشود:
در گیاه بیمار شده تمامی شاخه و برگ های درگیر شده را قطع کنید.
از یک کود عمومی که باعث رشد بیشتر گیاه میشود برای تشویق به رشد بیشتر گیاه در بهار استفاده کنید.

برای پیشگیری از سیاه شدن برگ های آکوبا مراحل زیر را انجام دهید

برای پیشگیری از سیاه شدن برگ‌های آکوبا، بهتر است این اقدامات را فراموش نکنید:

• از کاشتن گیاه در بسترهایی که ممکن است دچار آب گرفتگی شوند خودداری کنید.
• بافت و زه کشی خاک‌های رسی و سنگین را با اضافه کردن الیاف طبیعی مانند کمپوست باغبانی، تقویت کنید.
• در مناطق مرطوب و باران‌زا، کاشت گیاه در زمینی وسیع، صاف و با ارتفاع 20 سانتی متر بالاتر، می‌تواند کمک کننده باشد.
• مالچ پاشی با استفاده از الیاف طبیعی نیز بسیار مفید است. مواظب باشید مالچ به ساقه و پایه گیاه (محل خروج آن از خاک) برخورد نکند.

درصورت مشاهده برگ‌های سیاه در آکوبا باید چه اقدامی انجام داد؟

متاسفانه ممکن است در سطح برگ‌های آکوبا، شاهد لکه‌های مرطوب سیاه رنگ باشیم. این اتفاق ارتباطی با حضور حشرات و آفات مختلف ندارد. پس نیازی نیست از حشره کش یا سم‌های مشابه استفاده کنید.
سیاه شدن برگ‌های این گیاه، معمولا به علت وارد شدن اضطراب به ریشه رخ می‌دهد.
عواملی مانند مقادیر بالای رطوبت خاک در فصول سرد و بارانی، بیماری‌های ریشه و … .
ماده شیمیایی برای مقابله یا حتی پیشگیری از این مشکل وجود ندارد. پس اگر شاهد این لکه‌ها بودید، باید خودتان دست به کار شوید:

• در گیاهانی که به خوبی در خاک مستقر شده‌اند و گیاهان بالغ، تمام برگ‌ها و جوانه‌های درگیر را جدا کنید.
• در فصل بهار، با افزودن کود چندمنظوره به خاک، گیاه را برای داشتن رشد بیشتر و جایگزینی برگ‌های از دست رفته تشویق کنید. کود را درست دور پایه گیاه بریزید.

سوختگی

بزرگترین مشکلی که آکوبا ممکن است دچارش شود سوختن برگ‌های آن است که به دلیل نور شدید خورشید رخ می‌دهد. با قرار دادن گیاه در جای مناسب این مشکل برطرف می‌شود.

علت زرد شدن و ریزش برگ‌های آکوبا

علل مختلفی برای رخ دادن این اتفاق مطرح است؛ اما اصلی‌ترین آنها آبیاری بیش از حد است. بعد از آبیاری، دریافت بیش از حد نور خورشید در مرتبه بعدی قرار دارد.

آبیاری و زه کشی نامناسب

آکوبا به خاکی ارگانیک و اسیدی نیاز دارد. این خاک باید در عین دارا بودن زه کشی مناسب، در نهایت مرطوب باقی بماند. درست مانند اسفنجی که از آب خالی شده است اما کمی رطوبت را در خود حفظ کرده است.
زرد شدن و ریزش برگ‌ها ممکن است نشانه‌ی آبیاری بیش از حد یا نامناسب بودن زه کشی باشد، بخصوص اگر این تغییرات از بخش پایینی گیاه آغاز شود. اگر این روند در حال رخ دادن در بخش‌های بالایی و نوک گیاه است، به احتمال قوی مشکل به آبیاری کم مربوط می‌شود.

زیاد بودن نور خورشید

ممکن است ریزش و زرد شدن برگ‌ها در نتیجه‌ی دریافت بیش از حد نور یا آفتاب سوختگی نیز رخ دهد. آکوبا می‌تواند سایه را به خوبی تحمل کرده و در نور فیلتر شده خورشید رشدی بی‌نظیر داشته باشد. حتی کمی نور صبحگاهی خورشید برای برطرف کردن نیازهای آن کافی است!

بسته به اینکه گیاه در چه ساعتی از نور تحت اشعه‌های مستقیم خورشید قرار می‌گیرد،ممکن است شرایط برای آن بسیار دشوار شود.
اگر آکوبای شما در حوالی ظهر یا بعدازظهر در معرض نور مستقیم است، بهتر است مکانش را عوض کنید. آفتاب در این ساعات در شدیدترین حالت خود قرار داشته و ممکن است عارضه سوختگی را برای آکوبا ایجاد کند.

بیماری

این گیاه به ندرت دچار بیماری می‌شود اما ممکن است گاهی بیماری‌های قارچی مانند فیلوستیکتا یا فوموپسیس به سراغ گیاه بیاید. همچنین این گیاه اگر در خاکی خیس و با زهکشی نامناسب بماند مستعد ابتلا به پوسیدگی ریشه است.

مطلب پیشنهادی: آفت گیاهان از تشخیص تا درمان

آفت

گیاه آکوبا نسبت به حشرات مقاومت بالایی درد اما ممکن است شپشک‌ها به آن حمله کنند. شپک‌ها از خود شیره‌ای بر جا می‌گذارند که باعث تشکیل کپک سیاه می‌شود.
در صورتی که جمعیت شپشک‌ها زیاد نشده باشد می‌توان به راحتی آن‌ها را با ناخن از روی برگ‌ها جدا کرد اما اگر جمعیت آن‌ها زیاد باشد باید با اسپری‌های حشره‌کش مخصوص یا روغن نیم این حشرات را از بین برد. بهتر است این کار را در اوایل بهار انجام دهید زیرا ممکن است این حشرات با تغذیه از گیاه برای خود یک سپر محافظ درست کنند که دیگر نتوان با آن‌ها مبارزه کرد.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم همه آنچه در مورد روش نگهداری گیاه آکوبا معطر لازم است بدانید را برای شما تشریح کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، می‌توانید سوالات خود را از طریق ارتباط با مشاوره گیاه پزشکی گُل‌سِتان مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاه‌پزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی می‌کنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، می توانید از خدمات گل و گیاه در منزل گُل‌سِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.

سوالات متداول