معرفی انواع گیاه سرخس و روش نگهداری آن
سرخس نر / استرالیایی ( Tree Fern)

انواع سرخس از گونههای گیاهی پرطرفدار هستند. سرخس نر ، جلوهای ویژه و تاریخی به باغچه شما میدهد، چیزی که شاید شبیهش را فقط در پارک ژوراسیک پیدا کنید.
قدمت فسیلهای این گیاه به 250 میلیون سال قبل بر میگردد. چیزی حدود 50 میلیون سال زودتر از آغاز دوره ژوراسیک! واقعا شگفت انگیز است.
سرخس نر اصالتا متعلق به استرالیا و نیوزلند است. این گیاه مناسب داخل آپارتمان نیست و بیشتر برای باغ و حیاط مناسب است. نگهداری از آن کار سختی نیست، فقط کافی است کمی سایه برای آن مهیا کنید و خاکش را همیشه مرطوب نگه دارید.
انواع سرخس
شنیدن نام سرخس برای ما یادآور جنگلهای انبوه و طبیعت بکر گرمسیری است. آنجا که گیاهان سبز با رطوبت جنگلی در کنار هم منظرهای دل انگیز پدید آوردهاند. سرخس گیاه زیبایی است که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد میکند و در گونههای مختلف یافت میشود. برگ درخت سرخس جنگلی در شکل و اندازههای متعدد به چشم میخورد و انواع سرخس از سرخس های غول پیکر تا گل سرخس مینیاتوری را پدید آورده است. امکان نگهداری انواع گل سرخس در فضای باز و داخل ساختمان وجود دارد و گیاه بسیار پرطرفداری است. در این نوشتار به بررسی انواع سرخس جنگلی و آپارتمانی و روش نگهداری آنها میپردازیم.
سرخس مارچوبه (Asparagus Falcatus)
سرخس مارچوبه زیبا، از خانواده سرخسیان است و اغلب در مناطق گرمسیری آفریقا، هندوستان و سریلانکا یافت می شود. نگهداری از آن سخت نیست و تا زمانی که نور و آب کافی به آن برسد، سبز و با طراوت خواهد ماند. چیزی که این گیاه را مهم تر می کند این است که آن یک تصفیه کننده خوب هوا هم هست.
اگر قصد خرید گل تصفیه کننده هوا دارید، انواع سرخس زینتی گزینه خوبی هستند.
ولی خوب همانطور که از اسمش مشخص است، کمی تیغ دارد و تیز است. به همین خاطر بهتر است دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار بگیرد.
سرخس مارچوبه ریشه های قوی، محکم و رونده ای دارد. به طوری که اگر هر سال آن را به گلدان بزرگتری منتقل نکنید، احتمالا از زیر گلدان بیرون خواهد زد. پس با رشد گیاه، گلدان آن را هم بزرگتر کنید.
سرخس پنجه خرس ( Phlebodium Aureum )

در ادامه معرفی انواع گیاه سرخس ،در مورد سرخس پنجه خرس توضیحاتی میدهیم.
سرخس پنجه خرس، که به سرخس ستاره آبی هم معروف است، یک انتخاب مناسب برای کسانی است که در نگهداری از گیاهان مبتدی هستند و یا نمیخواهند زمان زیادی برای نگهداری از آنها صرف کنند.
برای این گونههای سرخس مکانی در آشپزخانه و یا حمام مناسب است و خاک آن را باید همیشه مرطوب نگه دارید.
ما عاشق این گیاه درخشان هستیم و مطمئن باشید که این گیاه به هر فضا و اتاقی زیبایی خیره کننده ای را هدیه می کند.
سرخس شاخ گوزنی (Platycerium Bifurcatum)
یکی از خاصترین انواع سرخس ها نوع شاخ گوزنی است. همانطور که از نامش مشخص است، برگهای بزرگ این گیاه بی شباهت به شاخ های گوزن نیستند. آن را در طبیعت به صورت متصل به درختان میبینیم که وابسته به آن ها رشد می کنند.
این نوع از سرخس را باید طور دیگری آبیاری کنید. باید یک ظرف را پر از آب کنید، سرخس شاخ گوزنی را در آن ظرف قرار بدهید و اجازه بدهید که کاملا سیراب شود و سپس آن را از ظرف خارج کنید. آن عاشق رطوبت است. پس سرخس را در جایی قرار دهید که مرطوب باشد و یا آن را مرتبا مرطوب کنید.
برگ های گردی که به صورت پایه اساسی سایر برگ ها در این گیاه قرار دارند، ممکن است دچار تغییر رنگ و قهوه ای شدن شوند. این کاملا طبیعی است و سعی نکنید تا آن ها را از گیاه جدا کنید، چون در این صورت آسیب بزرگی به گیاه خواهید زد.
این سرخس تصفیه کننده هوا است.
سرخس نوار ژاپنی (Polystichum Polyblepharum )

این گیاه در اصل متعلق به ژاپن و کره جنوبی است. شاید بتوانیم بگوییم سرخس نوار ژاپنی، قدیمی ترین نوع سرخس هاست. طبق فسیل هایی که از آن باقی مانده، قدمت این سرخس چیزی حدود 400 میلیون سال برآورد شده. دوره ای به نام کربنیفرس! دوره ای که حتی کمتر اسم آن را شنیده ایم.
کلمه لاتین Polyblepharum، به معنی تعداد زیادی مژه است. چیزی که بی شباهت به شکل برگهای آن نیست. نام دیگری که به سرخس نوار ژاپنی نسبت داده شده، سرخس منگوله ای است. چون برگچه های جدید در ابتدای رویش خود، مانند یک زنگوله هستند و قبل از اینکه بالا بیایند، دقیقا مثل یک زنگوله رو به پایین هستند.
شکل و بافت این گیاه واقعا زیباست و میتواند تغییر چشمگیری در باغچه شما ایجاد کند.
اگرچه این گیاه سمی نیست. اما شکل خاص آن ممکن است باعث شود تا کودکان تمایل داشته باشند با آن بازی کنند. پیشنهاد میکنیم برای جلوگیری از بروز هر گونه خطر احتمالی، این گیاه را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
سرخس لانه پرنده (Asplenium Antiquum)
نام “لانه پرنده” برای چنین گیاه زیبایی خیلی مناسب نیست. اما خوب، این نام به دلیل شکل متراکم برگ ها در وسط گیاه به آن نسبت داده شده است. اما این نوع سرخس زیباتر از این حرف هاست!
در شرق آسیا، هر جایی که رطوبت و نور کمی وجود داشته باشد، سرخس لانه پرنده هم هست و به خوبی در حال رشد کردن است. آن را اغلب در داخل تنه و یا نزدیکی درختان بزرگ می توانیم پیدا کنیم. سرخس لانه پرنده دارای متفاوتترین شکل گیاه سرخس است که زیبایی خاص خود را دارد.
به عنوان یک گیاه آپارتمانی، سرعت رشد آرامی دارد. پس نگران فضای احتمالی برای آن نباشید و آن را به راحتی در هر مکانی که انتخاب کرده اید قرار دهید. آن در همه چیز میانه روست. یعنی بهترین نور، آب و دما برای آن متعادل ترین آنهاست.
این نوع سرخس سمی نیست و تصفیه کننده هواست.
شرایط عمومی نگهداری سرخس
نور
مکانی برای سرخسها مناسب است که هم نور کافی دریافت کنند و هم کمی سایه باشد تا بتوانند استراحت کنند! اما نور مستقیم قطعا باعث سوختن و آسیب دیدن برگها میشود.
آبیاری
در ماه های گرم سال، بلافاصله پس از خشک شدن خاک آن را آبیاری کنید. میتوانید در زمستان میزان و دفعات آبیاری را کمتر کنید.
رطوبت
انواع گل اپارتمانی سرخس رطوبت دوست است. در بهار و تابستان، او خاک مرطوب ( نه خیس) را دوست دارد. بهترین مکان برای او، حمامی است که در آن نور کافی خورشید وجود داشته باشد. اگر در آب و هوای مرطوبی زندگی نمی کنید، ناچارید خودتان رطوبت اطراف گیاه را به طور مصنوعی تامین کنید.
خاک
بهترین خاک سرخس، خاکبرگ و خاک جنگلی است اما به طور کلی میتوانید از خاکهای سبک برای این گیاه استفاده کنید. سرخس نر را خشک و تشنه رها نکنید. هر وقت متوجه خشکی سطح خاک شدید به او آب بدهید.
مکان
بادهای شدید دشمن این گیاه هستند. پس سعی کنید آن را در جایی قرار دهید که از دست این بادها در امان باشد.
دما
سرخس آپارتمانی نیازمند دمای معتدل است. این گیاه برای مقاومت در فصل زمستان ساخته نشده. پس در زمستان ان را به مکان گرمتری منتقل کنید.
کوددهی
هر سه ماه یک بار به سرخس زیبا کود مناسب اضافه کنید تا استقامت و سلامت خود را حفظ کند.
هرس کردن
سرخس به سرعت رشد میکند و باید مرتبا هرس شود. تمام برگ های ناسالم و مشکوک درختچه سرخس را از گیاه جدا کنید!
حرف آخر
در این مطلب سعی کردیم ضمن معرفی انواع گیاه سرخس از روش کاشت آن نیز سخنی به میان آورده باشیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، میتوانید سوالات خود را از طریق ارتباط با دکتر گل و گیاه گُلسِتان مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاهپزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی میکنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، میتوانید از خدمات باغبانی در محل گُلسِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.
سوالات پرتکرار شما درباره روش نگهداری و انواع گیاه سرخس
بهطورکلی این گیاه ترجیح میدهد خاکی همیشه مرطوب داشته باشد، اما اینکه چه مقدار به آن آب بدهید بستگی به نوع سرخس شما و شرایط نگهداری آن دارد. بهعنوانمثال گیاهی که در خاکی شنی و نور زیاد خورشید زندگی میکند آبیاری بیشتری نسبت به گیاهی که در خاک رسی و نور کمتر زندگی میکند دارد. در مجموع بهتر است هر زمان چهار الی پنج سانتیمتر بالایی خاک گیاه شما خشک شد، به آن آب بدهید.
انواع گونه های سرخس نور کامل ولی غیرمستقیم را دوست دارند و نور مستقیم و شدید خورشید میتواند باعث سوختن برگهای سرخس شده و آنها را خشک و شکننده کند. از سوی دیگر سایه زیاد و نور کم نیز میتواند روی سرعت رشد گیاه و سلامت آن تاثیر بگذارد.
برای پر پشت کردن گیاه آپارتمانی سرخس خود میتوانید آن را در زمان تعویض گلدان هرس کنید. در واقع سرخس از آن دسته گیاهانی است که به هرس کردن واکنش خوبی نشان میدهد و میتواند رشد بهتر و قویتری را از آن قسمت آغاز کند. اگر قصد هرس کردن سرخس خود را دارید فراموش نکنید که برای هرس کردن آن حتما از یک قیچی تیز و استریل شده استفاده کنید تا گیاه له یا بیمار نشود.
اگر گیاه شما خارج از خانه زندگی میکند و در فصل سرما قرار دارید، زرد شدن آن طبیعی است. این زرد شدن و سپس قهوهای شدن، بخشی از روند طبیعی زندگی گیاه است، اما اگر گیاه شما در داخل خانه است یا هنوز فصل استراحت آن فرا نرسیده و هوا هنوز گرمتر از آن است که گیاه بخواهد استراحت زمستانی بکند، مشکل از آبیاری است. آبیاری کم و زیاد هر دو میتداند باعث تغییر رنگ برگهای گیاه شود. از سوی دیگر رطوبت ناکافی نیز به گیاه آسیب میزند؛ بهطوریکه رطوبت کم میتواند باعث خشک و شکننده شدن برگهای گیاه شود.
بله، اگر برگهای سرخس شما قهوهای شده باشد بهتر است آنها را با کمک یک چاقو یا قیچی تیز و استریل شده از روی گیاه هرس کنید. این کار باعث میشود تا گیاه دچار آفت یا بیماری نشود و از سوی دیگر انرژی گیاه شما برای این برگهای مرده نیز هدر نرود. همچنین این هرس کردن به سرخس شما کمک میکند تا رشد جدیدی را آغاز کند. گفتنی است اگر قصد هرس کردن سرخس خود را دارید بهترین زمان برای این کار در پایان زمستان و قبل از آغاز بهار است.
انواع سرخس آپارتمانی برخلاف سایر گیاهان برگدار نیاز زیادی به کود ندارد. اما اگر قصد کوددهی به انواع سرخس خانگی را دارید میتوانید از یک کود متوازن 20-10-20 یا 20-20-20 استفاده کنید. همچنین در انتخاب کود دقت کنید که کود شما نیتروژن زیادی نداشته باشد وگرنه ریشهها و لبه برگهای گیاه دچار سوختگی خواهند شد.
خوب بود