راهنمای نگهداری از سرخس مارچوبه

زمان مطالعه: 10 دقیقه

سرخس مارچوبه، یک گیاه رونده بزرگ با ساقه‌هایی تیغ‌دار است. برگ‌های این گیاه داسی شکل و دارای پیچ خوردگی‌ها جذاب و تماشایی هستند و همین موضوع، وجه تمایز این سرخس نسبت به سایر گیاهان مشابه است. اگر در نگهداری از سرخس ماچوبه به‌خوبی عمل کرده و شرایط نگهداری خوبی برای آن فراهم کنید، شاید شانس با شما یار بوده و شاهد رویش‌های گل‌های ریز و معطر سفیدرنگی روی آن باشید! بعد از گل‌ها نیز میوه‌های توت‌ مانند قرمز رنگ آن ظاهر خواهند شد. سرخس مارچوبه بومی آفریقای جنوبی است و گیاه زیبا برای خانه شماست که می‌توانید هم در بیرون از خانه هم در داخل خانه از آن نگهداری کنید، اما توصیه ما این است که سرخس مارچوبه را در باغچه نکارید، بخصوص اگر در مناطقی با آب و هوای گرم زندگی می‌کنید؛ زیرا این گیاه مهاجم بوده و می‌تواند با رشد بالای خود، در مدت کوتاهی تمام باغچه را پر از علف هرز کند. سرخس مارچوبه در اغلب اوقات به‌عنوان گیاهی آپارتمانی نگهداری شده و می‌تواند در گلدانی مشترک با سایر گیاهان نیز به‌خوبی رشد کند. با توجه به ویژگی‌های سرخس مارچوبه، اگر برای خرید گیاه آپارتمانی دنبال گیاهی جذاب و سرسبز هستید، نگهداری از سرخس مارچوبه را انتخاب کرده و برای یادگیری روش نگهداری آن نیز ادامه این مطلب از گل ستان را از دست ندهید.

فهرست مطالب:

• مشخصات کلی سرخس مارچوبه
• روش نگهداری از سرخس مارچوبه
• بی‌خطر بودن یا نبودن سرخس مارچوبه برای کودکان و حیوانات خانگی
• کاشت و تعویض گلدان در طول نگهداری از سرخس مارچوبه
• هرس کردن سرخس مارچوبه
• روش تکثیر سرخس مارچوبه
• آفات و بیماری‌های رایج در طول نگهداری از سرخس مارچوبه
• مشکلات رایج در طول نگهداری از سرخس مارچوبه

مشخصات کلی سرخس مارچوبه

• نام رایج: سرخس مارچوبه
• نام علمی: Asparagus Falcatus
• نوع گیاه: برگریز چند ساله
• اندازه گیاه بالغ: می‌تواند به ارتفاع 1.5 متر و پهنای 2 متر برسد
• نیازهای نوری: سایه نسبی، مکانی روشن اما دور از نور مستقیم خورشید
• نوع خاک: خاک گلدان غنی با زهکشی عالی
• Ph خاک: کمی اسیدی (6.5-6.8)
• زمان گلدهی: بهار تا پاییز
• رنگ گل: سفید؛ گلهای این گیاه مورد توجه نیستند
• منطقه بومی: آفریقای جنوبی
• سمی بودن: هم برای انسان‌ها و هم برای حیوانات خانگی کمی سمی است

روش نگهداری سرخس مارچوبه

نور مورد نیاز برای نگهداری سرخس مارچوبه

سرخس مارچوبه می‌تواند در سایه نسبی تا نور درخشان خورشید زندگی کند، ولی مهم این است که تحت هیچ شرایطی نور خورشید به‌صورت مستقیم به آن نتابد. نور مستقیم و شدید خورشید سبب سوختن برگ‌های این گیاه خواهد شد، در مقابل عدم دریافت نور کافی نیز منجربه زرد شدن و از بین رفتن رنگ اصلی برگ‌ها می‌شود. پس در طول نگهداری از سرخس مارچوبه تغییرات و واکنش گیاه را تحت نظر داشته باشید و با توجه به این موارد، بهترین نقطه را برای آن انتخاب کنید.

مطلب پیشنهادی: معرفی 22 تا از گیاهان سایه دوست و مقاوم به نور کم

آبیاری

در طول فصول رشد (بهار و تابستان) سرخس مارچوبه را به‌خوبی آبیاری نمایید، اما بین دفعات آبیاری، اجازه دهید حدودا 5 سانتی‌متر از سطح خاک خشک شود. با رسیدن فصل سرما نیز، میزان و دفعات آبیاری را کاهش دهید.

در طول نگهداری از سرخس مارچوبه اگر متوجه شدید برگ‌های گیاه شما در حال پژمردگی و قهوه‌ای شدن هستند، یعنی گیاه به آب بیشتری نیاز دارد. در این شرایط، گیاه را به‌صورت روزانه با اسپری آب مرطوب کنید.

خاک مناسب برای نگهداری سرخس مارچوبه

سرخس مارچوبه را در گلدانی با خاک مرطوب، متخلخل و دارای زهکشی مناسب بکارید. بهتر است خاک کمی اسیدی باشد نیز باشد.

بیشتر مطالعه کنید: بهترین مواد برای درست کردن خاک گل ارکیده در خانه کدام‌اند؟

کوددهی

برای سرخس مارچوبه از کود متعادل محلول در آب استفاده کنید. به‌این‌منظور کود را تا نصف قدرت خود رقیق کرده و سپس به گیاه اضافه کنید، یعنی اگر باید 2 میلی‌لیتر از کود را در 4 لیتر آب حل کنید، مقدار آب را دو برابر کرده و 2 میلی‌لیتر کود را در 8 لیتر آب حل کنید. برای کوددهی به سرخس مارچوبه در فصل بهار و تابستان اقدام کرده و هفته‌ای یکبار به آن کود بدهید. در سایر فصول نیز ماهی یکبار کوددهی برای پاسخگویی به نیاز این گیاه کافی خواهد بود.

دما و رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از سرخس مارچوبه

دمای مناسب برای نگهداری از سرخس مارچوبه 12 درجه سانتی‌گراد است. با اینکه این گیاه می‌تواند گستره دمایی متنوعی را تحمل کند، اما دمای پیوسته بالا ممکن است سبب آسیب دیدن آن شود. این گیاه به اقدامات اضافه برای بالا بردن رطوبت هوای محیط نیازی ندارد، اما در روزهای بسیار گرم سال از اسپری شدن آب روی برگ‌های خود لذت خواهد برد. فقط یادتان باشد که اسپری کردن برگ‌ها نباید به‌طور پیوسته انجام شود.

مطلب مرتبط: روش های موثر برای تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی

بی‌خطر بودن یا نبودن سرخس مارچوبه برای کودکان و حیوانات خانگی

سرخس مارچوبه کمی برای انسان‌ها و همچنین حیوانات خانگی سمی است. بنابراین بهتر است این گیاه را دور از دسترس کودکان و حیوانات قرار دهید. اگر میوه‌های این گیاه خورده شوند، عوارضی مثل تهوع، اسهال و دردهای شکمی در پی خواهند داشت. همچنین اگر پوست حساسی دارید، تماس با این گیاه می‌تواند سبب درماتیت شود. یادتان باشد انواع بالغ سرخس مارچوبه دارای تیغ‌های بسیار تیز هستند، درنتیجه حتما هنگام لمس این گیاه دستکش ضخیم به دست کنید.

کاشت و تعویض گلدان در طول نگهداری از سرخس مارچوبه

معمولا رشد سرخس مارچوبه سریع است، بنابراین ممکن است ریشه‌ها در مدت کوتاهی متراکم شده و حتی گلدان را بشکنند. به‌همین‌دلیل باید گلدان این گیاه را زودتر از سایر گیاهان آپارتمانی خود تعویض کنید. بعد از تعویض گلدان حتما خاک گیاه را نیز تعویض کرده و همان‌طور که گفتیم، خاکی متخلخل با زهکشی عالی برای آن انتخاب کنید.

بهترین زمان برای تعویض گلدان این گیاه، آغاز فصل رشد آن است. گلدان جدید باید یک سایز بزرگتر بوده و با خاک مناسب پر شده باشد. اگر گیاه شما بزرگ است، می‌توانید هنگام تعویض گلدان ریشه آن را تقسیم کرده و هر تکه را در گلدان کوچکی بکارید. به‌این‌شکل در پایان تعویض گلدان چند گیاه جدید نیز خواهید داشت.

مطلب پیشنهادی: آموزش گام به گام تعویض گلدان گیاه

روش هرس کردن سرخس مارچوبه

گفتیم که رشد سرخس مارچوبه سریع است، پس هرس کردن بخش مهمی از نگهداری آن به‌شمار می‌رود. در طول نگهداری از سرخس مارچوبه برای داشتن گیاهی مرتب و زیبا باید آن را هرس کنید، البته این موضوع به سلیقه شما بستگی دارد و می‌توانید آن را به‌صورت متراکم و نامرتب نیز رها کنید.

اگر قصد هرس کردن گیاه خود را داشتید از قیچی استریل شده و تیز استفاده کرده و دستکش ضخیم بپوشید تا تیغ‌های گیاه به دست شما آسیب نزند. برای هرس کردن سرخس مارچوبه ساقه‌های قدیمی را حذف کنید تا فضا برای رشد بخش‌های جدید فراهم شود. همچنین برای حفظ سلامت گیاه، برگ‌های مرده و شاخه‌های آسیب دیده را نیز جدا کنید.

روش تکثیر سرخس مارچوبه

در طول مدت نگهداری از سرخس مارچوبه می‌توانید آن در آغاز فصل رشد از طریق کاشت دانه، قلمه زنی یا تقسیم کردن تکثیر کنید. راحت‌ترین روش برای اینکار، تقسیم کردن ریشه است. برای اینکار گام‌های زیر را طی کنید:

1. در فصل بهار (یا هنگام تعویض گلدان) تمام گیاه را از گلدان خود خارج کنید.
2. توپ ریشه را با استفاده از چاقو یا بیلچه باغبانی به قطعات مختلف تقسیم کنید. هر قطعه باید شامل ریشه کافی، شاخه، برگ و جوانه‌های در حال رشد باشد.
3. تکه‌های مخلتف را در گلدان‌های جداگانه با خاک مناسب و مرطوب بکارید. بهتر است تا زمان ظاهر شدن جوانه‌های جدید، گلدان را در سایه قرار داده و خاک آن را مرطوب نگه دارید.

مطلب مرتبط: همه آنچه درباره تکثیر گیاهان آپارتمانی و روش های آن باید بدانید

آفات و بیماری‌های رایج در طول نگهداری از سرخس مارچوبه

بین آفت های گیاهان آپارتمانی کنه تار عنکبوتی، شته، شپشک آردی و مگس سفید از جمله آفات رایج سرخس مارچوبه هستند. تمامی این آفات به‌دلیل آبیاری بیش‌ازحد و یا تشنگی گیاه ظاهر می‌شوند. ازاین‌رو اگر در طول نگهداری از سرخس مارچوبه آن را به‌درستی آبیاری کرده و رطوبت خاک را متعادل نگه دارید، مشکلی برای گیاه ایجاد نخواهد شد. بااین‌حال اگر گیاه شما به آفت دچار شد می‌توانید با صابون حشره کش از شر این آفات خلاص شوید.

درنظر داشته باشید بیماری‌های پوسیدگی ریشه و تنه نیز در نتیجه آبیاری بیش‌ازحد ایجاد می‌شوند. ازاین‌رو حتما در آبیاری سرخس مارچوبه دقت کافی به‌خرج دهید.

مشکلات رایج در طول نگهداری از سرخس مارچوبه

زرد شدن برگ‌ها

اگر این گیاه نور خورشید را به میزان کافی دریافت نکند یا آفاتی مثل کنه تار عنکبوتی و شپشک به آن حمله کرده باشند، برگ‌های آن زرد خواهند شد. بنابراین اگر متوجه چنین مسئله‌ای شدید آفات را از بین ببرید، گیاه را در مکانی روشن‌تر قرار دهید و آن را با اسپری مرطوب کنید؛ مشکل برطرف خواهد شد.

علاوه‌بر آفات دلیل دیگر زرد شدن برگ‌ها می‌تواند کوددهی بیش‌ازحد باشد. در این شرایط، باید دفعات کوددهی را کاهش دهید. ضمن اینکه گاهی دریافت نور بیش‌از‌حد نیز ممکن است منجربه زرد شدن برگ‌ها شود.

بیشتر مطالعه کنید: با 10 مورد از دلایل رایج زرد شدن برگ های آگلونما آشنا شوید

قهوه‌ای شدن برگ‌ها

اگر برگ‌های سرخس مارچوبه شما در حال قهوه‌ای شدن هستند و انگار گیاه خشک شده است، یعنی به میزان کافی به آن آب نمی‌دهید. شاید حتی گیاه را آبیاری کنید، اما احتمالا گیاه شما درست سیراب نمی‌شود. برای حل این مشکل بخش‌های خشک و قهوه‌ای رنگ را جدا کرده و دفعات آبیاری را افزایش دهید.

ریزش برگ‌ها

یکی از ناخوشایندترین مشکلات در نگهداری از سرخس مارچوبه ریزش برگ‌های آن است. این اتفاق سبب می‌شود تا تمام سطح میز یا زمین از برگ‌های سوزنی شکل این گیاه پر شوند. این اتفاق معمولا به‌دلیل عدم پیوستگی در آبیاری رخ می‌دهد. با اینکه سرخس مارچوبه تمایلی به غرقاب شدن ندارد، اما دوست ندارد خشکی را نیز تحمل کند. یک روند صحیح آبیاری می‌تواند مشکل را حل کند. در این شرایط، افزایش دفعات آبیاری و اسپری کردن آب راه حل نهایی است.

بیشتر مطالعه کنید: راهنمای 12 بخشی درباره خرید گل و گیاه

رشد علفی و کم تراکم گیاه

یکی از شکایت‌های رایج در خصوص نگهداری از سرخس مارچوبه به ساقه‌های بسیار بلند و ضعیف آن بر می‌گردد. این ساقه‌ها عموما شکلی علفی داشته و در بخش انتهایی خود، بایر هستند؛ چیزی که می‌تواند تمام زیبایی یک گیاه آپارتمانی را تحت تاثیر قرار دهد. این اتفاق هنگامی رخ می‌دهد که گیاه نتواند نور کافی خورشید را دریافت کند. برای حل این مشکل ساقه‌های ضعیف را هرس کرده و پس از رشد ساقه‌های جدید، نوک آن‌ها را بچینید. این اتفاق گیاه را تشویق می‌کند تا به تقویت ساقه‌های فعلی پرداخته و از طولانی کردن آن‌ها جلوگیری کند.  

حرف آخر

در این مطلب سعی کردیم هر آنچه در مورد روش نگهداری سرخس مارچوبه لازم است بدانید را برای شما بیان کنیم، چنانچه مطلبی ناگفته مانده است و یا پرسشی در ذهن شماست که نیاز به مشاوره تخصصی روی گیاه خود دارید، می‌توانید سوالات خود را از طریق ارتباط با مشاوره اینترنتی گل و گیاه گُل‌سِتان مطرح نمایید. کارشناسان باتجربه گیاه‌پزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. گیاه پزشکان مشکل شما را بررسی می‌کنند و در صورت نیاز غذای گیاه (کود)، سم و سایر ملزومات گیاه را برای شما ارسال خواهند کرد. ضمن اینکه اگر زمان یا تخصص کافی برای رسیدگی به گیاه خود را ندارید، می توانید از خدمات باغبانی در تهران گُل‌سِتان (اعزام باغبان و گیاه پزشک به محل شما) استفاده کنید تا متخصصین ما با ابزار مورد نیاز شما در محل شما حضور یابند و خدماتی مانند تشخیص بیماری، علت عدم رشد، تعویض خاک و گلدان، سم پاشی، کوددهی و یا حتی کاشت و … را به شما ارائه دهند.